[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]
www home.tr.html education/po/edu-cases-argenti...
|
From: |
GNUN |
|
Subject: |
www home.tr.html education/po/edu-cases-argenti... |
|
Date: |
Fri, 20 Dec 2019 13:30:37 -0500 (EST) |
CVSROOT: /web/www
Module name: www
Changes by: GNUN <gnun> 19/12/20 13:30:37
Modified files:
. : home.tr.html
education/po : edu-cases-argentina-ecen.tr.po
edu-cases-argentina-ecen.translist
edu-cases-india-ambedkar.tr.po
edu-cases-india-ambedkar.translist
edu-software.tr.po edu-software.translist
philosophy/po : javascript-trap.tr.po javascript-trap.translist
who-does-that-server-really-serve.tr.po
who-does-that-server-really-serve.translist
po : home.tr-en.html
Added files:
education : edu-cases-argentina-ecen.tr.html
edu-cases-india-ambedkar.tr.html
edu-software.tr.html
education/po : edu-cases-argentina-ecen.tr-en.html
edu-cases-india-ambedkar.tr-en.html
edu-software.tr-en.html
philosophy : javascript-trap.tr.html
who-does-that-server-really-serve.tr.html
philosophy/po : javascript-trap.tr-en.html
who-does-that-server-really-serve.tr-en.html
Log message:
Automatic update by GNUnited Nations.
CVSWeb URLs:
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/home.tr.html?cvsroot=www&r1=1.110&r2=1.111
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/edu-cases-argentina-ecen.tr.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/edu-cases-india-ambedkar.tr.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/edu-software.tr.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/po/edu-cases-argentina-ecen.tr.po?cvsroot=www&r1=1.1&r2=1.2
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/po/edu-cases-argentina-ecen.translist?cvsroot=www&r1=1.20&r2=1.21
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/po/edu-cases-india-ambedkar.tr.po?cvsroot=www&r1=1.1&r2=1.2
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/po/edu-cases-india-ambedkar.translist?cvsroot=www&r1=1.21&r2=1.22
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/po/edu-software.tr.po?cvsroot=www&r1=1.1&r2=1.2
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/po/edu-software.translist?cvsroot=www&r1=1.22&r2=1.23
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/po/edu-cases-argentina-ecen.tr-en.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/po/edu-cases-india-ambedkar.tr-en.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/education/po/edu-software.tr-en.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/philosophy/javascript-trap.tr.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/philosophy/who-does-that-server-really-serve.tr.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/philosophy/po/javascript-trap.tr.po?cvsroot=www&r1=1.1&r2=1.2
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/philosophy/po/javascript-trap.translist?cvsroot=www&r1=1.18&r2=1.19
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.tr.po?cvsroot=www&r1=1.1&r2=1.2
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist?cvsroot=www&r1=1.21&r2=1.22
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/philosophy/po/javascript-trap.tr-en.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.tr-en.html?cvsroot=www&rev=1.1
http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewcvs/www/po/home.tr-en.html?cvsroot=www&r1=1.1&r2=1.2
Patches:
Index: home.tr.html
===================================================================
RCS file: /web/www/www/home.tr.html,v
retrieving revision 1.110
retrieving revision 1.111
diff -u -b -r1.110 -r1.111
--- home.tr.html 17 Dec 2019 09:59:36 -0000 1.110
+++ home.tr.html 20 Dec 2019 18:30:35 -0000 1.111
@@ -199,7 +199,7 @@
<p>GNU, <a href="/philosophy/free-sw.html">özgür yazılım</a> olan bir
iÅletim
sistemidir, yani kullanıcıların özgürlüÄüne saygı duyar. GNU iÅletim
sistemi; GNU paketlerinden (özellikle GNU Projesi tarafından yayımlanan
-programlar) ve üçüncü taraflarca yayımlanan özgür yazılımdan oluÅur.
GNUânun
+programlar) ve üçüncü taraflarca yayımlanan özgür yazılımdan oluÅur.
GNU'nun
geliÅtirilmesi, özgürlüÄünüzü ihlal eden yazılımlar olmadan bir
bilgisayarın
kullanılmasını mümkün kılmıÅtır.</p>
@@ -386,10 +386,10 @@
<div class="second-column">
<div class="emph-box beige">
-<p><strong>The GNU Project strongly urges the community to communicate in ways
-that are friendly, welcoming and kind. See the <a
-href="/philosophy/kind-communication.html"> GNU Kind Communications
-Guidelines</a></strong>.</p>
+<p><strong>GNU Projesi; topluluÄu arkadaÅça, samimi ve kibar bir Åekilde
+iletiÅim kurma konusunda ısrarcıdır. <a
+href="/philosophy/kind-communication.html">GNU Kibar Ä°letiÅim
+Yönergeleri</a>'ne bakınız</strong>.</p>
</div>
<div id="Flashes" class="emph-box white">
@@ -432,7 +432,7 @@
misiniz?</strong></p>
<ul>
<li>Ãzgür telefon iÅletim sistemi,</li>
- <li>ademi merkeziyetçi, birleÅik ve kendi kendine barındırma</li>
+ <li>ademimerkeziyetçi, birleÅik ve kendi kendine barındırma,</li>
<li>özgür sürücüler, aygıt yazılımları ve donanım
tasarımları,</li>
<li>gerçek zamanlı ses ve görüntülü sohbet,</li>
<li>toplulukta yeterince temsil edilmeyen kiÅilerin katkılarını teÅvik
etmek,</li>
@@ -573,7 +573,7 @@
<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Son Güncelleme:
-$Date: 2019/12/17 09:59:36 $
+$Date: 2019/12/20 18:30:35 $
<!-- timestamp end -->
</p>
Index: education/po/edu-cases-argentina-ecen.tr.po
===================================================================
RCS file: /web/www/www/education/po/edu-cases-argentina-ecen.tr.po,v
retrieving revision 1.1
retrieving revision 1.2
diff -u -b -r1.1 -r1.2
Index: education/po/edu-cases-argentina-ecen.translist
===================================================================
RCS file: /web/www/www/education/po/edu-cases-argentina-ecen.translist,v
retrieving revision 1.20
retrieving revision 1.21
diff -u -b -r1.20 -r1.21
--- education/po/edu-cases-argentina-ecen.translist 2 Dec 2017 01:58:35
-0000 1.20
+++ education/po/edu-cases-argentina-ecen.translist 20 Dec 2019 18:30:36
-0000 1.21
@@ -13,6 +13,7 @@
<span dir="ltr"><a lang="lt" hreflang="lt"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.lt.html">lietuvių</a> [lt]</span>
<span dir="ltr"><a lang="pt-br" hreflang="pt-br"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.pt-br.html">português do Brasil</a> [pt-br]</span>
<span dir="ltr"><a lang="ru" hreflang="ru"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.ru.html">ÑÑÑÑкий</a> [ru]</span>
+<span dir="ltr"><a lang="tr" hreflang="tr"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.tr.html">Türkçe</a> [tr]</span>
<span dir="ltr"><a lang="uk" hreflang="uk"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.uk.html">ÑкÑаÑнÑÑка</a> [uk]</span>
<span dir="ltr"><a lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.zh-cn.html">ç®ä½ä¸æ</a> [zh-cn]</span>
</p>
@@ -29,6 +30,7 @@
<link rel="alternate" type="text/html" lang="lt" hreflang="lt"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.lt.html" title="lietuvių" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="pt-br" hreflang="pt-br"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.pt-br.html" title="português do
Brasil" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="ru" hreflang="ru"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.ru.html" title="ÑÑÑÑкий" />
+<link rel="alternate" type="text/html" lang="tr" hreflang="tr"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.tr.html" title="Türkçe" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="uk" hreflang="uk"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.uk.html" title="ÑкÑаÑнÑÑка"
/>
<link rel="alternate" type="text/html" lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/education/edu-cases-argentina-ecen.zh-cn.html" title="ç®ä½ä¸æ" />
<!-- end translist file -->
Index: education/po/edu-cases-india-ambedkar.tr.po
===================================================================
RCS file: /web/www/www/education/po/edu-cases-india-ambedkar.tr.po,v
retrieving revision 1.1
retrieving revision 1.2
diff -u -b -r1.1 -r1.2
Index: education/po/edu-cases-india-ambedkar.translist
===================================================================
RCS file: /web/www/www/education/po/edu-cases-india-ambedkar.translist,v
retrieving revision 1.21
retrieving revision 1.22
diff -u -b -r1.21 -r1.22
--- education/po/edu-cases-india-ambedkar.translist 18 Jun 2018 18:59:55
-0000 1.21
+++ education/po/edu-cases-india-ambedkar.translist 20 Dec 2019 18:30:36
-0000 1.22
@@ -14,6 +14,7 @@
<span dir="ltr"><a lang="lt" hreflang="lt"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.lt.html">lietuvių</a> [lt]</span>
<span dir="ltr"><a lang="pt-br" hreflang="pt-br"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.pt-br.html">português do Brasil</a> [pt-br]</span>
<span dir="ltr"><a lang="ru" hreflang="ru"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.ru.html">ÑÑÑÑкий</a> [ru]</span>
+<span dir="ltr"><a lang="tr" hreflang="tr"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.tr.html">Türkçe</a> [tr]</span>
<span dir="ltr"><a lang="uk" hreflang="uk"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.uk.html">ÑкÑаÑнÑÑка</a> [uk]</span>
<span dir="ltr"><a lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.zh-cn.html">ç®ä½ä¸æ</a> [zh-cn]</span>
</p>
@@ -31,6 +32,7 @@
<link rel="alternate" type="text/html" lang="lt" hreflang="lt"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.lt.html" title="lietuvių" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="pt-br" hreflang="pt-br"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.pt-br.html" title="português do
Brasil" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="ru" hreflang="ru"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.ru.html" title="ÑÑÑÑкий" />
+<link rel="alternate" type="text/html" lang="tr" hreflang="tr"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.tr.html" title="Türkçe" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="uk" hreflang="uk"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.uk.html" title="ÑкÑаÑнÑÑка"
/>
<link rel="alternate" type="text/html" lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/education/edu-cases-india-ambedkar.zh-cn.html" title="ç®ä½ä¸æ" />
<!-- end translist file -->
Index: education/po/edu-software.tr.po
===================================================================
RCS file: /web/www/www/education/po/edu-software.tr.po,v
retrieving revision 1.1
retrieving revision 1.2
diff -u -b -r1.1 -r1.2
Index: education/po/edu-software.translist
===================================================================
RCS file: /web/www/www/education/po/edu-software.translist,v
retrieving revision 1.22
retrieving revision 1.23
diff -u -b -r1.22 -r1.23
--- education/po/edu-software.translist 18 Jun 2018 18:59:55 -0000 1.22
+++ education/po/edu-software.translist 20 Dec 2019 18:30:36 -0000 1.23
@@ -15,6 +15,7 @@
<span dir="ltr"><a lang="pl" hreflang="pl"
href="/education/edu-software.pl.html">polski</a> [pl]</span>
<span dir="ltr"><a lang="pt-br" hreflang="pt-br"
href="/education/edu-software.pt-br.html">português do Brasil</a> [pt-br]</span>
<span dir="ltr"><a lang="ru" hreflang="ru"
href="/education/edu-software.ru.html">ÑÑÑÑкий</a> [ru]</span>
+<span dir="ltr"><a lang="tr" hreflang="tr"
href="/education/edu-software.tr.html">Türkçe</a> [tr]</span>
<span dir="ltr"><a lang="uk" hreflang="uk"
href="/education/edu-software.uk.html">ÑкÑаÑнÑÑка</a> [uk]</span>
<span dir="ltr"><a lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/education/edu-software.zh-cn.html">ç®ä½ä¸æ</a> [zh-cn]</span>
</p>
@@ -33,6 +34,7 @@
<link rel="alternate" type="text/html" lang="pl" hreflang="pl"
href="/education/edu-software.pl.html" title="polski" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="pt-br" hreflang="pt-br"
href="/education/edu-software.pt-br.html" title="português do Brasil" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="ru" hreflang="ru"
href="/education/edu-software.ru.html" title="ÑÑÑÑкий" />
+<link rel="alternate" type="text/html" lang="tr" hreflang="tr"
href="/education/edu-software.tr.html" title="Türkçe" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="uk" hreflang="uk"
href="/education/edu-software.uk.html" title="ÑкÑаÑнÑÑка" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/education/edu-software.zh-cn.html" title="ç®ä½ä¸æ" />
<!-- end translist file -->
Index: philosophy/po/javascript-trap.tr.po
===================================================================
RCS file: /web/www/www/philosophy/po/javascript-trap.tr.po,v
retrieving revision 1.1
retrieving revision 1.2
diff -u -b -r1.1 -r1.2
Index: philosophy/po/javascript-trap.translist
===================================================================
RCS file: /web/www/www/philosophy/po/javascript-trap.translist,v
retrieving revision 1.18
retrieving revision 1.19
diff -u -b -r1.18 -r1.19
--- philosophy/po/javascript-trap.translist 25 Nov 2017 12:30:21 -0000
1.18
+++ philosophy/po/javascript-trap.translist 20 Dec 2019 18:30:36 -0000
1.19
@@ -15,6 +15,7 @@
<span dir="ltr"><a lang="pl" hreflang="pl"
href="/philosophy/javascript-trap.pl.html">polski</a> [pl]</span>
<span dir="ltr"><a lang="pt-br" hreflang="pt-br"
href="/philosophy/javascript-trap.pt-br.html">português do Brasil</a> [pt-br]</span>
<span dir="ltr"><a lang="ru" hreflang="ru"
href="/philosophy/javascript-trap.ru.html">ÑÑÑÑкий</a> [ru]</span>
+<span dir="ltr"><a lang="tr" hreflang="tr"
href="/philosophy/javascript-trap.tr.html">Türkçe</a> [tr]</span>
<span dir="ltr"><a lang="uk" hreflang="uk"
href="/philosophy/javascript-trap.uk.html">ÑкÑаÑнÑÑка</a> [uk]</span>
<span dir="ltr"><a lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/philosophy/javascript-trap.zh-cn.html">ç®ä½ä¸æ</a> [zh-cn]</span>
</p>
@@ -33,6 +34,7 @@
<link rel="alternate" type="text/html" lang="pl" hreflang="pl"
href="/philosophy/javascript-trap.pl.html" title="polski" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="pt-br" hreflang="pt-br"
href="/philosophy/javascript-trap.pt-br.html" title="português do Brasil" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="ru" hreflang="ru"
href="/philosophy/javascript-trap.ru.html" title="ÑÑÑÑкий" />
+<link rel="alternate" type="text/html" lang="tr" hreflang="tr"
href="/philosophy/javascript-trap.tr.html" title="Türkçe" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="uk" hreflang="uk"
href="/philosophy/javascript-trap.uk.html" title="ÑкÑаÑнÑÑка" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/philosophy/javascript-trap.zh-cn.html" title="ç®ä½ä¸æ" />
<!-- end translist file -->
Index: philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.tr.po
===================================================================
RCS file: /web/www/www/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.tr.po,v
retrieving revision 1.1
retrieving revision 1.2
diff -u -b -r1.1 -r1.2
Index: philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist
===================================================================
RCS file:
/web/www/www/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist,v
retrieving revision 1.21
retrieving revision 1.22
diff -u -b -r1.21 -r1.22
--- philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist 29 Dec 2017
17:59:51 -0000 1.21
+++ philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist 20 Dec 2019
18:30:37 -0000 1.22
@@ -18,6 +18,7 @@
<span dir="ltr"><a lang="ro" hreflang="ro"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.ro.html">românÄ</a> [ro]</span>
<span dir="ltr"><a lang="ru" hreflang="ru"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.ru.html">ÑÑÑÑкий</a> [ru]</span>
<span dir="ltr"><a lang="sq" hreflang="sq"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.sq.html">Shqip</a> [sq]</span>
+<span dir="ltr"><a lang="tr" hreflang="tr"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.tr.html">Türkçe</a> [tr]</span>
<span dir="ltr"><a lang="uk" hreflang="uk"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.uk.html">ÑкÑаÑнÑÑка</a> [uk]</span>
<span dir="ltr"><a lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.zh-cn.html">ç®ä½ä¸æ</a> [zh-cn]</span>
</p>
@@ -39,6 +40,7 @@
<link rel="alternate" type="text/html" lang="ro" hreflang="ro"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.ro.html" title="românÄ" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="ru" hreflang="ru"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.ru.html"
title="ÑÑÑÑкий" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="sq" hreflang="sq"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.sq.html" title="Shqip" />
+<link rel="alternate" type="text/html" lang="tr" hreflang="tr"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.tr.html" title="Türkçe" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="uk" hreflang="uk"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.uk.html"
title="ÑкÑаÑнÑÑка" />
<link rel="alternate" type="text/html" lang="zh-cn" hreflang="zh-cn"
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.zh-cn.html"
title="ç®ä½ä¸æ" />
<!-- end translist file -->
Index: po/home.tr-en.html
===================================================================
RCS file: /web/www/www/po/home.tr-en.html,v
retrieving revision 1.1
retrieving revision 1.2
diff -u -b -r1.1 -r1.2
--- po/home.tr-en.html 16 Dec 2019 09:59:54 -0000 1.1
+++ po/home.tr-en.html 20 Dec 2019 18:30:37 -0000 1.2
@@ -361,7 +361,7 @@
<div class="second-column">
<div class="emph-box beige">
-<p><strong>The GNU Project encourages the community to communicate in
+<p><strong>The GNU Project strongly urges the community to communicate in
ways that are friendly, welcoming and kind. See the
<a href="/philosophy/kind-communication.html">
GNU Kind Communications Guidelines</a></strong>.</p>
@@ -525,7 +525,7 @@
<p class="unprintable">Updated:
<!-- timestamp start -->
-$Date: 2019/12/16 09:59:54 $
+$Date: 2019/12/20 18:30:37 $
<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
Index: education/edu-cases-argentina-ecen.tr.html
===================================================================
RCS file: education/edu-cases-argentina-ecen.tr.html
diff -N education/edu-cases-argentina-ecen.tr.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ education/edu-cases-argentina-ecen.tr.html 20 Dec 2019 18:30:36 -0000
1.1
@@ -0,0 +1,229 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE"
value="/education/edu-cases-argentina-ecen.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.tr.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.79 -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>Escuela Cristiana Evangélica de Neuquén (ECEN) - GNU Projesi -
Ãzgür Yazılım
+Vakfı</title>
+
+<!--#include virtual="/education/po/edu-cases-argentina-ecen.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" -->
+<!--#include virtual="/education/education-menu.tr.html" -->
+<p class="edu-breadcrumb">
+<a href="/education/education.html">EÄitim</a> → <a
+href="/education/edu-cases.html">Durum ÃalıÅmaları</a> → <a
+href="/education/edu-cases-argentina.html">Arjantin</a> → Escuela
+Cristiana Evangélica de Neuquén (ECEN)</p>
+
+<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE-->
+<!--#if expr="$OUTDATED_SINCE" -->
+<!--#else -->
+<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX" -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="no" -->
+<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" -->
+<!--#endif -->
+<!--#endif -->
+<h2>Escuela Cristiana Evangélica de Neuquén (ECEN)</h2>
+
+<p>AÅaÄıdaki bilgiler, ECEN Ä°lkokul ÃÄretmeni Debora Badilla Huento
tarafından
+bize sunulan bir rapordan alınmıÅtır. KararlılıÄı Ãzgür Yazılım
bilincini
+arttırmada ve nihayetinde okulu göç ettirmede kilit bir rol oynadı.</p>
+
+<div class="edu-cases">
+
+<h3>Yer</h3>
+
+<p>Arjantin Patagonya Bölgesi'ndeki <a
+href="http://en.wikipedia.org/wiki/Neuquen_Province";>Neuquén Eyaleti</a>'nin
+baÅkenti olan Neuquén Åehri.</p>
+
+<h3>Hakkında</h3>
+
+<p>Devlet eÄitim gereksinimleri ile uyum içinde anaokulundan lise düzeyine
+kadar eÄitim saÄlayan özel bir Hristiyan okuluyuz.</p>
+
+<p>Arjantin'de her eyalet kendi eÄitim politikasını geliÅtirir. Neuquén
+eyaletindeki ilkokullarda bilgisayar bilimi öÄretimi zorunlu
+deÄildir. Aslında bilgisayar bilimi, müfredat dıÅı bir konudur.</p>
+
+<h3>Motivasyon</h3>
+
+<p>Okulumuz tüm günlük faaliyetlerde dayanıÅma, dürüstlük, eÄitimde
+mükemmellik, hukuka uyma, sürekli gerçeÄin arayıÅı, adalet ve sevgi
+ideallerini savunmaktadır. Ãzel mülk yazılımları kullanmak ve öÄretmek
bu
+deÄerlerle bir tezat oluÅturuyordu. Okul müdürleri ve öÄretmenler de
yazılım
+lisansı yönetimi ve bu lisansların Åartlarının okula getirdiÄi pek çok
+kısıtlama nedeniyle bunalmıÅtı.</p>
+
+<p>Karar sürecinde eÄitim kalitesi ve uzun vadeli hedefler de dikkate
+alınmıÅtır. AnlayıÅımız, öÄrencilerin belirli bir yazılım
markasını nasıl
+kullanacakları konusunda eÄitilmesinin, bir okulun hiç de vazifesi
+olmadıÄıdır.</p>
+
+<h3>Nasıl Yaptık?</h3>
+
+<p>Tüm süreç dört yıl sürdü: 2006 yılında özel mülk yazılım
içeren iÅ
+istasyonlarımızla baÅladık ve 2010 yılında idari ofisler ve kütüphane
de
+dâhil olmak üzere tüm okul bilgisayarlarında tamamen özgür iÅletim
+sistemleri ve programları içerek Åekilde sonuçlandırdık.</p>
+
+<p>Plan temel olarak teknolojinin kullanımının felsefi, etik ve
sosyo-politik
+etkileri hakkında bilinç yaratmayı amaçlayan birkaç önlemden
oluÅuyordu. Bu
+temel yön, tüm süreç boyunca korunmuÅ ve vurgulanmıÅtır, ve mevcut
özel mülk
+programların aÅamalı olarak Ãzgür Yazılım programlarıyla
deÄiÅtirilmesiyle
+uygulamaya konulmuÅtur.</p>
+
+<p>İlk yıl boyunca "Bilgisayar Bilimi Tarihi" ve "Bilgisayar Mimarisine
GiriÅ"
+gibi bazı kuramsal dersler verdik. Ayrıca çeÅitli lisans türleri gibi
+yazılımların yasal yönlerini ele aldık ve Ãzgür Yazılım
kullanıcılarının ve
+geliÅtiricilerinin topluma baÄlılıkları hakkında konuÅtuk.</p>
+
+<p>BT ve diÄer tüm alanlardaki lise öÄretmenlerine, ilkokul
öÄretmenlerine,
+Yönetim Kurulu ve yönetim kadrosuna ve kütüphaneciye eÄitim kursları
+verildi.</p>
+
+<p>Göçün gerçekleÅtirilmesi için aÅaÄıdaki insan kaynakları
kullanılmıÅtır: </p>
+
+<ul>
+ <li>Anaokulu ve ilkokul seviyeleri için 1 Bilgisayar Bilimi öÄretmeni. Bu
+öÄretmen aynı zamanda sınıftaki bilgisayarların bakımını yapmaktan ve
diÄer
+öÄretmenleri ve okul personelini iÅletim sistemi kullanımında
yetiÅtirmekten
+sorumludur.</li>
+ <li>Lise Seviyesi için 5 Bilgisayar Bilimi öÄretmeni.</li>
+ <li>Lise seviyesindeki bilgisayarların onarımından sorumlu 1 PC ve aÄ
+teknisyeni.</li>
+ <li>1 Ãzgür Yazılım programcısı, Ä°dari Yönetim Sistemi'ni yazmak
için iÅe
+alındı.</li>
+ <li>1 IT Profesörü, okul personelini yetiÅtirmek için iÅe alındı.</li>
+</ul>
+
+<p>Göç maliyetleri uygun fiyatlı ve okulun bütçesine uygundu:</p>
+
+<ul>
+ <li>PC Onarımı: 2006 yılında ECEN, bir bilgisayar teknisyenini iÅe aldı
ve ona
+Ãzgür Yazılım belgelendirmesi ve kullanılan iÅletim sisteminin bir
DVD'sini
+saÄladı. Okul o zamandan beri onunla çalıÅıyor.</li>
+ <li>EÄitim: Okul personelini yetiÅtirmek için 60 eÄitim saati.</li>
+</ul>
+
+<h3>Ãzgür Yazılıma BaÄlılık</h3>
+
+<p>2010 itibariyle çift önyükleme olmadan, tamamen özgür iÅletim
sistemlerini
+kullanıyoruz:</p>
+
+<ul>
+ <li>Anaokulu ve ilkokul sınıflarında 22 adet PC (4-12 yaÅ
öÄrencileri)</li>
+ <li>Lise sınıflarında 24 adet PC (13-17 yaÅ arası öÄrenciler)</li>
+ <li>Ä°dari ofislerde 7 adet PC</li>
+ <li>Kütüphanede 3 adet PC</li>
+ <li>Video sınıfında 1 dizüstü bilgisayar</li>
+</ul>
+
+<p>KullandıÄımız Ãzgür programlardan bazıları:</p>
+
+<ul>
+ <li>Ofis otomasyonu: <a
+href="http://directory.fsf.org/wiki/LibreOffice";>LibreOffice</a></li>
+ <li>Yazma: <a href="http://directory.fsf.org/wiki/KTouch";>KTouch</a></li>
+ <li>Grafik tasarımı: <a
href="http://directory.fsf.org/wiki/GIMP";>GIMP</a></li>
+ <li>Mimari tasarım: <a
+href="http://directory.fsf.org/wiki/QCad_-_Community_Edition";>QCad</a></li>
+ <li>Grafiksel tasarım: <a
+href="http://directory.fsf.org/wiki/Scribus";>Scribus</a></li>
+ <li>Video: <a href="http://www.openshotvideo.com/";>OpenShot Video
Editor</a></li>
+ <li>3B animasyon: <a
href="http://directory.fsf.org/wiki/Blender";>Blender</a></li>
+</ul>
+
+<h3>Sonuçlar</h3>
+
+<p>GeçiŠdeneyimini oldukça olumlu bulduk ve tüm iŠistasyonları için
Ãzgür
+Yazılım ortamını benimsemeye karar verdik. Ekim 2009'da okul San MartÃn de
+los Andes Åehrinde Yazılım ÃzgürlüÄü Günü'ne sponsor oldu.</p>
+
+<p>Ãzveri ve azim gerektirse de süreç keyifliydi. Åimdi diÄer eÄitim
+topluluklarına yardımcı olmak için öÄrendiklerimizi yayıyoruz.</p>
+
+</div>
+
+<!-- class="edu-cases" -->
+<p>Göç çabası içerisinde yer alan bütün insanlara, mükemmel
çalıÅmalar için
+teÅekkürlerimizi sunarız.</p>
+
+<p class="back"><a href="/education/edu-cases.html">Durum ÃalıÅmalarına
Geri Dön</a></p>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine iletin. FSF
ile
+iletiÅim kurmanın <a href="/contact/">baÅka yolları</a> da vardır. Lütfen
+çalıÅmayan baÄlantıları ve baÅka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine
+gönderin.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Ãevirilerimizde bulmuÅ olabileceÄiniz hataları, aklınızdaki soru ve
+önerilerinizi lütfen <a
+href="mailto:address@hidden";>bize bildirin</a>.</p><p>Bu
+yazının çeviri düzenlemesi ve sunuÅu ile ilgili bilgi için lütfen <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Ãeviriler BENÄ°OKU</a>
+sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diÄer tüm sayfaların Türkçe çevirileri
+gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliÄi yüksek bir <a
+href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a
+href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr";>çalıÅma sayfamızı</a>
+ziyaret edebilirsiniz.</p>
+</div>
+
+<p>Copyright © 2011, 2016 Free Software Foundation, Inc.</p>
+
+<p>Bu sayfa <a rel="lisans"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative Commons
+Attribution-NoDerivatives 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında
+lisanslanmıÅtır.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+<p><strong>Ãeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p>
+<ul>
+<li>The FLOSS Information <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>,
+2019</li>
+</ul></div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Son Güncelleme:
+
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+</body>
+</html>
Index: education/edu-cases-india-ambedkar.tr.html
===================================================================
RCS file: education/edu-cases-india-ambedkar.tr.html
diff -N education/edu-cases-india-ambedkar.tr.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ education/edu-cases-india-ambedkar.tr.html 20 Dec 2019 18:30:36 -0000
1.1
@@ -0,0 +1,195 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE"
value="/education/edu-cases-india-ambedkar.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.tr.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.86 -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>Ambedkar TopluluÄu BiliÅim Merkezi (AC3) - GNU Projesi - Ãzgür
Yazılım Vakfı</title>
+
+<!--#include virtual="/education/po/edu-cases-india-ambedkar.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" -->
+<!--#include virtual="/education/education-menu.tr.html" -->
+<p class="edu-breadcrumb"><a href="/education/education.html">EÄitim</a>
→ <a
+href="/education/edu-cases.html">Durum ÃalıÅmaları</a> → <a
+href="/education/edu-cases-india.html">Hindistan</a> → Ambedkar
+TopluluÄu BiliÅim Merkezi (AC3)</p>
+
+<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE-->
+<!--#if expr="$OUTDATED_SINCE" -->
+<!--#else -->
+<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX" -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="no" -->
+<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" -->
+<!--#endif -->
+<!--#endif -->
+<h2>Ambedkar TopluluÄu BiliÅim Merkezi (<abbr title="Ambedkar Community
+Computing Center">AC3</abbr>)</h2>
+
+<p>AÅaÄıdaki bilgiler Merkez'de çalıÅan gönüllü grup tarafından bize
+sunulmuÅtur.</p>
+
+<div class="edu-cases">
+
+<h3>Yer</h3>
+
+<p>Merkez, Hindistan'ın <a
+href="http://en.wikipedia.org/wiki/Karnataka#Education";>Karnataka
+Eyaleti</a>, Bangalore'deki Bannerghatta Yolu'ndaki Sudharshan Layout'ta yer
+almaktadır.</p>
+
+<h3>Hakkında</h3>
+
+<p>Ambedkar TopluluÄu BiliÅim Merkezi özel veya halka açık bir eÄitim
kurumu
+deÄil, bölgenin gecekondu mahallesinde çalıÅan Ambedkar Sanga adlı yerel
bir
+gruptan gençler tarafından iÅletilen bir biliÅim eÄitimi merkezidir.</p>
+
+<p>Merkez, 2007'de bilgisayar dünyasını, aksi durumda etkileÅim olanaÄı
çok az
+olan yoksul çocukların ve gençlerin bu teknolojiye aÅina olması amacıyla
+kuruldu.</p>
+
+<p>Grup, 13 ila 23 yaÅları arasında yaklaÅık 15 çocuk ve genç erkek ve
kız
+çocuÄundan oluÅmaktadır. Her oturumu 2 saat olan haftada 3 derse
katılırlar.</p>
+
+<h3>Motivasyon</h3>
+
+<p>Bu Merkez'in bulunduÄu bölge, en temel yaÅam koÅullarından bile
+yoksundur. Bu bölgedeki çocukların bilgisayar öÄrenirken, Ãzgürlük
için de
+arzu duymaları gerektiÄini düÅünüyoruz ve Ãzgür Yazılım da bu amaca
hizmet
+ediyor. Ãzgür Yazılım, Ãzgürlükten söz etmenin bir yoludur.</p>
+
+<h3>Nasıl Yaptık?</h3>
+
+<div class="pict medium">
+
+<a href="/education/misc/ambedkar.jpg">
+<img src="/education/misc/ambedkar-sm.jpg" alt="'Gelecek Bizimdir' denemesinin
bir kopyasını Richard Stallman'a veren bir
+öÄrencinin görüntüsü." /></a>
+
+</div>
+
+<p>Hiçbir göç süreci söz konusu deÄildi. Ãzgür Yazılım savunuyoruz,
bu yüzden
+kullanımdaki tüm bilgisayarlara doÄrudan Ãzgür Yazılım'ı yükleyerek
+baÅladık; bu nedenle sistemlerin kurulmasında herhangi özel bir güçlükle
+karÅılaÅmadık. Asıl zorluÄumuz, donanım eksikliÄinden kaynaklanıyor.
Sadece
+dizüstü bilgisayar kullanıyoruz ve edinebildiÄimiz kadar çok dizüstüne
+ihtiyacımız var. ÃalıÅmamızı baÄıÅlarla saÄlıyoruz.</p>
+
+<h3>Ãzgür Yazılıma BaÄlılık</h3>
+
+<p>BeŠiŠistasyonumuz var, hepsi dizüstü bilgisayar ve hepsi tamamen
özgür
+iÅletim sistemi çalıÅtırıyor.</p>
+
+<p>KullandıÄımız tüm programlar Ãzgür yazılımdır. ÃrneÄin; hesap
tabloları ve
+genel belge yazma için LibreOffice'i ve grafikler için GIMP'i
kullanıyoruz.</p>
+
+<h3>Sonuçlar</h3>
+
+<p>Ãzgür Yazılım kullanarak web'de gezinmek, bu genç erkek ve kızların
emniyet
+ve güven içinde dıŠdünyaya eriÅmelerine yardımcı oluyor. GIMP gibi
Ãzgür
+grafik programları yaratıcılıklarını özgürce ve kolayca ifade
etmelerini
+saÄlıyor.</p>
+
+<p><a href="/education/edu-software-gimp.html#Mani">Merkez'de derslere katılan
+yoksul çocuklardan biri</a> GIMP kullanımı konusunda yüksek düzeyde beceri
+kazanmıÅtır. Eserleri yerel bir Ãzgür Yazılım konferansında sunuldu ve
+satıldı. SaÄdaki resim, onun Richard Stallman'a Merkez'de üretilen
+“Gelecek Bizimdir” adlı bir denemenin bir kopyasını vermesini
+gösteriyor.</p>
+
+<p>Sınıflarımıza katılan çocukların bazıları okulda da biliÅim
dersleri
+alıyorlar. Merkez'de öÄrendikleri becerilerin, bu dersleri baÅarılı bir
+Åekilde takip etmeleri ve geçmeleri için çok deÄerli olduÄunu
söylüyorlar.</p>
+
+</div>
+
+<!-- class="edu-cases" -->
+<p>Ãzgür Yazılım gönüllülerinin olaÄanüstü çabalarının, kentin bu
yoksul
+bölgelerinde kayda deÄer sonuçlarla geniÅlediÄini biliyoruz. Bu gruba
+katkıda bulunmak veya dizüstü bilgisayar baÄıÅlamak istiyorsanız
lütfen <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresinden
+bize ulaÅın.</p>
+
+<p>Bu sayfadaki görüntü; CC-BY-SA, <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/";>Creative Commons
+Attribution-Share Alike 3.0 Unported License</a> altında
lisanslanmıÅtır.</p>
+
+<p class="back"><a href="/education/edu-cases-india.html">Hindistan'da Daha
Fazla Durum
+ÃalıÅması</a> <br />
+<a href="/education/edu-cases.html">Durum ÃalıÅmalarına Geri Dön</a></p>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine iletin. FSF
ile
+iletiÅim kurmanın <a href="/contact/">baÅka yolları</a> da vardır. Lütfen
+çalıÅmayan baÄlantıları ve baÅka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine
+gönderin.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Ãevirilerimizde bulmuÅ olabileceÄiniz hataları, aklınızdaki soru ve
+önerilerinizi lütfen <a
+href="mailto:address@hidden";>bize bildirin</a>.</p><p>Bu
+yazının çeviri düzenlemesi ve sunuÅu ile ilgili bilgi için lütfen <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Ãeviriler BENÄ°OKU</a>
+sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diÄer tüm sayfaların Türkçe çevirileri
+gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliÄi yüksek bir <a
+href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a
+href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr";>çalıÅma sayfamızı</a>
+ziyaret edebilirsiniz.</p>
+</div>
+
+<p>Copyright © 2011, 2012, 2016, 2018 Free Software Foundation, Inc.</p>
+
+<p>Bu sayfa <a rel="lisans"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative Commons
+Attribution-NoDerivatives 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında
+lisanslanmıÅtır.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+<p><strong>Ãeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p>
+<ul>
+<li>The FLOSS Information <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>,
+2019</li>
+</ul></div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Son Güncelleme:
+
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>
Index: education/edu-software.tr.html
===================================================================
RCS file: education/edu-software.tr.html
diff -N education/edu-software.tr.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ education/edu-software.tr.html 20 Dec 2019 18:30:36 -0000 1.1
@@ -0,0 +1,170 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/education/edu-software.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.tr.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.86 -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>EÄitsel Ãzgür Yazılım - GNU Projesi- Ãzgür Yazılım
Vakfı</title>
+
+<!--#include virtual="/education/po/edu-software.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" -->
+<!--#include virtual="/education/education-menu.tr.html" -->
+<p class="edu-breadcrumb">
+<a href="/education/education.html">EÄitim</a> → <a
+href="/education/edu-resources.html">EÄitim Kaynakları</a> → EÄitsel
+Ãzgür Yazılım</p>
+
+<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE-->
+<!--#if expr="$OUTDATED_SINCE" -->
+<!--#else -->
+<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX" -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="no" -->
+<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" -->
+<!--#endif -->
+<!--#endif -->
+<h2>EÄitsel Ãzgür Yazılım</h2>
+
+<p><strong>GNU projesi, <a
+href="/software/free-software-for-education.html">her düzeyde eÄitim için
+yüksek kalitede, önerdiÄimiz özgür programların bir listesini</a>
+tutar.</strong></p>
+
+<div class="emph-box">
+<p>Bu bölümdeki konuyu ele almadan önce okuyucularımıza “özgür
+yazılım”daki “free” sözcüÄünün <strong>fiyatı
+deÄil</strong>, <strong>özgürlüÄü</strong> ifade ettiÄini hatırlatmak
+isteriz. Ãzgür yazılım; <strong>özgürlüÄü</strong> yani yazılımı
çalıÅtırma,
+kopyalama, daÄıtma, inceleme, deÄiÅtirme ve geliÅtirme özgürlüÄü
saÄlayan
+yazılımdır. Daha fazla bilgi için <a
href="/philosophy/free-sw.html">özgür
+yazılım tanımına</a> bakabilirsiniz.</p>
+</div>
+
+
+<h3>Bu Bölümde Ne Bulacaksınız?</h3>
+
+<p>Bu sayfa, mevcut eÄitsel özgür programlarının kapsamlı bir listesini
+barındırmıyor. Amacımız; eÄitim kurumlarının, özgür yazılımın
saÄladıÄı
+özgürlükleri nasıl kullanabileceklerini ve etkin bir Åekilde
+uygulayabileceklerini göstermek için bazı örnekler sunmaktır. Tanımlanan
her
+program için bu özgürlüklerin fiilen nasıl uygulandıÄını
göstereceÄiz.</p>
+
+<p>SunduÄumuz örnekler Åunlardır:</p>
+
+<!-- begin adding programs in alphabetical order -->
+<p>
+<a href="/education/edu-software-gcompris.html">GCompris</a> | <a
+href="/education/edu-software-gimp.html">GIMP</a> | <a
+href="/education/edu-software-tuxpaint.html">Tux Paint</a>
+</p>
+
+<!-- end adding programs -->
+<p>Burada sunulan programlardan bazıları (GCompris gibi), GNU Projesi'nin bir
+parçasıdır. Bu durum, ilgili programların geliÅtiricilerinin programı GNU
+Sistemi'nin geri kalanıyla uyumlu bir Åekilde çalıÅtırmak için özen
+gösterdiÄi anlamına gelir. Bir GNU programı, kullanıcıların temel
+özgürlüklerini korumak için GNU Projesi'nin önerdiÄi en son lisans
sürümünü
+kullanır. Bir GNU programı herhangi bir özgür olmayan programın
+kullanılmasını önermez ve <a href="/philosophy/free-doc.html">özgür
+belgelendirme</a> kampanyamızda tanımlandıÄı gibi kullanıcıyı özgür
yazılım
+için herhangi bir özgür olmayan belgelendirmeye yönlendirmez.</p>
+
+<p>Ãzgür yazılıma geçmek isteyenler veya belirli bir görevi yerine
getirmek
+için özgür bir program arayanlar, <a
href="/distros/free-distros.html">özgür
+iÅletim sistemlerinde</a> çalıÅan 6.000'den fazla özgür programın
+kataloÄundan oluÅan <a href="http://directory.fsf.org";>Ãzgür Yazılım
+Dizini</a>'ne baÅvurmalıdır. Ãzellikle Dizin'in <a
+href="http://directory.fsf.org/category/educ/";>EÄitim</a> bölümü;
+anaokulundan, üniversite ve araÅtırma da dâhil olmak üzere yüksek
derecede
+uzmanlık seviyelerine kadar farklı eÄitim düzeylerine özgü programları
+listeler.</p>
+
+<p>Bir eÄitim kurumu tarafından belirli amaçlar için kullanılan veya
+kullanıcıları tarafından kendi eÄitim ihtiyaçlarını karÅılamak için
+deÄiÅtirilmiÅ veya baÅka bir Åekilde uyarlanmıŠözgür bir yazılım
programı
+biliyorsanız lütfen <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine bir
+e-posta göndererek bize bildirin.</p>
+
+<div class="edu-note"><p>
+Ãzgür eÄitsel oyunlar veya eÄitsel amaçlar için kullanılabilecek özgür
+oyunlar hakkında bilgi arıyoruz. <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresinden
+iletiÅim kurabilirsiniz.
+</p></div>
+
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine iletin. FSF
ile
+iletiÅim kurmanın <a href="/contact/">baÅka yolları</a> da vardır. Lütfen
+çalıÅmayan baÄlantıları ve baÅka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine
+gönderin.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Ãevirilerimizde bulmuÅ olabileceÄiniz hataları, aklınızdaki soru ve
+önerilerinizi lütfen <a
+href="mailto:address@hidden";>bize bildirin</a>.</p><p>Bu
+yazının çeviri düzenlemesi ve sunuÅu ile ilgili bilgi için lütfen <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Ãeviriler BENÄ°OKU</a>
+sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diÄer tüm sayfaların Türkçe çevirileri
+gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliÄi yüksek bir <a
+href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a
+href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr";>çalıÅma sayfamızı</a>
+ziyaret edebilirsiniz.</p>
+</div>
+
+<p>Copyright © 2011, 2012, 2016, 2017, 2019 Free Software Foundation,
Inc.</p>
+
+<p>Bu sayfa <a rel="lisans"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative Commons
+Attribution-NoDerivatives 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında
+lisanslanmıÅtır.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+<p><strong>Ãeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p>
+<ul>
+<li>The FLOSS Information <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>,
+2019</li>
+</ul></div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Son Güncelleme:
+
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+</body>
+</html>
Index: education/po/edu-cases-argentina-ecen.tr-en.html
===================================================================
RCS file: education/po/edu-cases-argentina-ecen.tr-en.html
diff -N education/po/edu-cases-argentina-ecen.tr-en.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ education/po/edu-cases-argentina-ecen.tr-en.html 20 Dec 2019 18:30:36
-0000 1.1
@@ -0,0 +1,211 @@
+<!--#include virtual="/server/header.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.79 -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" -->
+
+<title>Escuela Cristiana Evangélica de Neuquén (ECEN) - GNU Project - Free
Software Foundation</title>
+
+<!--#include virtual="/education/po/edu-cases-argentina-ecen.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.html" -->
+<!--#include virtual="/education/education-menu.html" -->
+<p class="edu-breadcrumb">
+<a href="/education/education.html">Education</a> →
+<a href="/education/edu-cases.html">Case Studies</a> →
+<a href="/education/edu-cases-argentina.html">Argentina</a> →
+Escuela Cristiana Evangélica de Neuquén (ECEN)</p>
+<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE-->
+<!--#if expr="$OUTDATED_SINCE" --><!--#else -->
+<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX" -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="no" -->
+<!--#include virtual="/server/top-addendum.html" -->
+<!--#endif -->
+<!--#endif -->
+<h2>Escuela Cristiana Evangélica de Neuquén (ECEN)</h2>
+
+<p>The following information was extracted from a report submitted to us
+by ECEN Elementary Teacher Debora Badilla Huento. Her commitment played
+a key role in raising Free Software awareness and ultimately getting
+the school to migrate.</p>
+
+<div class="edu-cases">
+
+<h3>Location</h3>
+
+<p>City of Neuquén, capital of the
+<a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Neuquen_Province";>
+Province of Neuquén</a>, in the Argentine Patagonia Region.</p>
+
+<h3>About</h3>
+
+<p>We are a private Christian school providing education from
+pre-elementary to high school levels in accord with state educational
+requirements.</p>
+
+<p>In Argentina, each province develops its own educational policy. In
+the case of the province of Neuquén, teaching computer science at
+elementary schools is not obligatory. Actually, computer science is an
+extracurricular subject.</p>
+
+<h3>Motivation</h3>
+
+<p>Our school advocates the ideals of solidarity, honesty, excellence in
+education, the observance of law, the constant search for truth, justice
+and love in all daily activities. Using and teaching proprietary
+software was in contrast with these values. School directors and
+teachers were also overwhelmed by software license management and by the
+many restrictions that the terms of those licenses imposed on the
+school.</p>
+
+<p>Educational quality and long term goals were also taken into account
+during the decision process. It is our understanding that training
+students on how to use a specific brand of software is far from the
+mission of a school.</p>
+
+<h3>How We Did It</h3>
+
+<p>The whole process lasted four years: we started in 2006 with all our
+work stations using proprietary software and concluded in 2010 with full
+free operating systems and programs in all the school's computers,
+including the administration offices and the library.</p>
+
+<p>The plan consisted mainly of several measures aimed at raising
+awareness about the philosophical, ethical and socio-political
+implications of the use of technology. This fundamental aspect was
+maintained and underlined during the whole process and put into practice
+by the gradual substitution of existing proprietary programs with Free
+Libre Software programs.</p>
+
+<p>During the first year we introduced some theoretical courses, namely
+"Computer Science History" and "Introduction to Computer Architecture".
+We also covered the legal aspects of software such as the various types
+of licenses, and we talked about the commitment of Free Software users
+and developers to the community.</p>
+
+<p>Training courses were given to high school level teachers in the IT
+and all other areas, to teachers of the elementary level, to the Board
+of Directors and administration staff, and to the librarian.</p>
+
+<p>The following human resources were employed to carry out the
+migration: </p>
+
+<ul>
+ <li>1 Computer Science teacher for the pre-elementary and elementary
+ levels. This teacher is also in charge of maintaining the computers
+ in the classroom and qualifying other teachers and school staff in the
+ use of the operating system.</li>
+ <li>5 Computer Science teachers for the high school Level.</li>
+ <li>1 PC and network technician in charge of repairing the computers
+ of the high school level.</li>
+ <li>1 Free Software programmer hired to write the Administrative
+ Management System.</li>
+ <li>1 IT Professor hired to qualify the school staff.</li>
+</ul>
+
+<p>Migration costs were affordable and well within the school's
+budget:</p>
+
+<ul>
+ <li>PC Repairs: In 2006, ECEN hired a computer technician who was
+ provided with Free Software documentation and a DVD of the operating
+ system in use. The school has been working with him since then.</li>
+ <li>Training: 60 training hours to qualify the school staff.</li>
+</ul>
+
+<h3>Commitment to Free Software</h3>
+
+<p>As of 2010, we are using fully free operating systems, non in dual
+boot, as follows:</p>
+
+<ul>
+ <li>22 PC in the pre-elementary and primary classrooms (4-12 years
+ old students)</li>
+ <li>24 PC in the high school classrooms (13-17 years old students)</li>
+ <li>7 PC in the administration offices</li>
+ <li>3 PC in the library</li>
+ <li>1 notebook in the video classroom</li>
+</ul>
+
+<p>Some of the Free Libre programs we use are:</p>
+
+<ul>
+ <li>Office automation:
+ <a href="http://directory.fsf.org/wiki/LibreOffice";>LibreOffice</a></li>
+ <li>Typing:
+ <a href="http://directory.fsf.org/wiki/KTouch";>KTouch</a></li>
+ <li>Graphic design:
+ <a href="http://directory.fsf.org/wiki/GIMP";>GIMP</a></li>
+ <li>Architectural design:
+ <a
href="http://directory.fsf.org/wiki/QCad_-_Community_Edition";>QCad</a></li>
+ <li>Graphical design:
+ <a href="http://directory.fsf.org/wiki/Scribus";>Scribus</a></li>
+ <li>Video:
+ <a href="http://www.openshotvideo.com/";>OpenShot Video Editor</a></li>
+ <li>3D animation:
+ <a href="http://directory.fsf.org/wiki/Blender";>Blender</a></li>
+</ul>
+
+<h3>Results</h3>
+
+<p>We found the migration experience quite positive and we decided to
+adopt a Free Software environment for all work stations. In October 2009 the
+school sponsored the Software Freedom Day in the city of San MartÃn de
+los Andes.</p>
+
+<p>Although it required dedication and perseverance, the process was pleasant.
+Now we disseminate what we've learned in order to help other educational
+communities.</p>
+
+</div> <!-- class="edu-cases" -->
+
+<p>We would like to express our appreciation for the excellent work done to
+all the people involved in the migration effort.</p>
+
+<p class="back"><a href="/education/edu-cases.html">Back to Case
Studies</a></p>
+
+</div><!-- for id="content", starts in the include above -->
+
+<!--#include virtual="/server/footer.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Please send general FSF & GNU inquiries to
+<a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.
+There are also <a href="/contact/">other ways to contact</a>
+the FSF. Broken links and other corrections or suggestions can be sent
+to <a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.</p>
+
+<p><!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Please see the <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+README</a> for information on coordinating and submitting translations
+of this article.</p>
+</div>
+
+<p>Copyright © 2011, 2016 Free Software Foundation, Inc.</p>
+
+<p>This page is licensed under a <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative
+Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.html" -->
+
+<p class="unprintable">Updated:
+<!-- timestamp start -->
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+</body>
+</html>
Index: education/po/edu-cases-india-ambedkar.tr-en.html
===================================================================
RCS file: education/po/edu-cases-india-ambedkar.tr-en.html
diff -N education/po/edu-cases-india-ambedkar.tr-en.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ education/po/edu-cases-india-ambedkar.tr-en.html 20 Dec 2019 18:30:36
-0000 1.1
@@ -0,0 +1,166 @@
+<!--#include virtual="/server/header.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.86 -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" -->
+
+<title>Ambedkar Community Computing Center (AC3) - GNU Project - Free Software
Foundation</title>
+
+<!--#include virtual="/education/po/edu-cases-india-ambedkar.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.html" -->
+<!--#include virtual="/education/education-menu.html" -->
+<p class="edu-breadcrumb"><a href="/education/education.html">Education</a>
→
+<a href="/education/edu-cases.html">Case Studies</a> →
+<a href="/education/edu-cases-india.html">India</a> → Ambedkar Community
+Computing Center (AC3)</p>
+<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE-->
+<!--#if expr="$OUTDATED_SINCE" --><!--#else -->
+<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX" -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="no" -->
+<!--#include virtual="/server/top-addendum.html" -->
+<!--#endif -->
+<!--#endif -->
+<h2>Ambedkar Community Computing Center (AC3)</h2>
+
+<p>The following information was submitted to us by the group of volunteers
+working at the Center.</p>
+
+<div class="edu-cases">
+
+<h3>Location</h3>
+
+<p>The Center is located in the Sudharshan Layout off Bannerghatta Road
+in Bangalore, <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Karnataka#Education";>
+State of Karnataka</a>, India.</p>
+
+<h3>About</h3>
+
+<p>The <a
href="https://web.archive.org/web/20180216204910/http://slumdweller.wikispaces.com/Community+Computing+Center";>
+Ambedkar Community Computing Center</a> is not a private or public
+educational institution, it is a computing education center run by
+youths from a local group called Ambedkar Sanga that works in the slums
+of the area.</p>
+
+<p>The Center was founded in 2007 in an effort to bring the world of
+computers close to underprivileged children and youths who otherwise
+would have little opportunity to get in contact with this technology.</p>
+
+<p>The group consists of around 15 children and young boys and girls
+from 13 to 23 years old. They attend classes 3 times a week for 2 hours
+each session.</p>
+
+<h3>Motivation</h3>
+
+<p>The area in which this Center is located lacks even the most basic
+living conditions. We feel that the kids from this place should get a
+good thirst for Freedom while learning computing too, and Free Software
+serves this purpose. Free Software is a way to talk about Freedom.</p>
+
+<h3>How We Did It</h3>
+
+<div class="pict medium">
+
+<a href="/education/misc/ambedkar.jpg">
+<img src="/education/misc/ambedkar-sm.jpg" alt="Image of a student handing
+a copy of the essay 'The Future is Ours' to Richard Stallman." /></a>
+
+</div>
+
+<p>No migration process was involved. We are Free Software advocates so
+we started directly by installing Free Software in all computers in use;
+therefore, we haven't faced any particular difficulties in setting up
+the systems. Our main difficulty regards the lack of hardware. We use
+only laptops, and we need as many as we can get. We rely on donations
+for our work.</p>
+
+<h3>Commitment to Free Software</h3>
+
+<p>We have five work stations, all of which are laptops and all of them
+run fully free operating systems.</p>
+
+<p>All of the programs we use are Free Libre software. For example, we
+use <a href="http://www.libreoffice.org/";>LibreOffice</a> for
+spreadsheets and for general document writing, and
+<a href="http://directory.fsf.org/wiki/GIMP";>GIMP</a> for graphics.</p>
+
+<h3>Results</h3>
+
+<p>Browsing the web using Free Software helps these young boys and girls
+to have access to the external world in safety and confidence. Free
+Libre graphic programs such as GIMP allow them to express their
+creativity freely and easily.</p>
+
+<p><a href="/education/edu-software-gimp.html#Mani">One of the
+underprivileged kids</a> who attends classes at the Center has achieved
+a high level of skill in the use of GIMP. His works have been presented
+and sold at a local Free Software conference. The picture on the right
+shows him handing in to Richard Stallman a copy of an essay titled
+“The Future is Ours”, which was produced at the Center.</p>
+
+<p>Some of the kids who attend our classes also take computing courses
+at school. They report that the skills they learn at the Center are of
+invaluable help for them to follow and pass those courses
+successfully.</p>
+
+</div> <!-- class="edu-cases" -->
+
+<p>We are informed that the outstanding effort of Free Software
+volunteers is expanding in these deprived areas of the city, with
+remarkable results. If you would like to contribute or donate laptops to
+this group, please contact us at
+<a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.</p>
+
+<p>The image on this page is licensed under the CC-BY-SA,
+<a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/";>
+Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported License</a>.</p>
+
+<p class="back"><a href="/education/edu-cases-india.html">More Case Studies
+in India</a> <br />
+<a href="/education/edu-cases.html">Back to Case Studies</a></p>
+
+</div><!-- for id="content", starts in the include above -->
+
+<!--#include virtual="/server/footer.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Please send general FSF & GNU inquiries to
+<a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.
+There are also <a href="/contact/">other ways to contact</a>
+the FSF. Broken links and other corrections or suggestions can be sent
+to <a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.</p>
+
+<p><!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Please see the <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+README</a> for information on coordinating and submitting translations
+of this article.</p>
+</div>
+
+<p>Copyright © 2011, 2012, 2016, 2018 Free Software Foundation, Inc.</p>
+
+<p>This page is licensed under a <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative
+Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.html" -->
+
+<p class="unprintable">Updated:
+<!-- timestamp start -->
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div><!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>
Index: education/po/edu-software.tr-en.html
===================================================================
RCS file: education/po/edu-software.tr-en.html
diff -N education/po/edu-software.tr-en.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ education/po/edu-software.tr-en.html 20 Dec 2019 18:30:36 -0000
1.1
@@ -0,0 +1,143 @@
+<!--#include virtual="/server/header.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.86 -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" -->
+
+<title>Educational Free Software
+- GNU Project - Free Software Foundation</title>
+<!--#include virtual="/education/po/edu-software.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.html" -->
+<!--#include virtual="/education/education-menu.html" -->
+<p class="edu-breadcrumb">
+<a href="/education/education.html">Education</a> →
+<a href="/education/edu-resources.html">Educational Resources</a> →
+Educational Free Software</p>
+<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE-->
+<!--#if expr="$OUTDATED_SINCE" --><!--#else -->
+<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX" -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="no" -->
+<!--#include virtual="/server/top-addendum.html" -->
+<!--#endif -->
+<!--#endif -->
+
+<h2>Educational Free Software</h2>
+
+<p><strong>The GNU project maintains a
+<a href="/software/free-software-for-education.html">list of high
+quality free programs for education at all levels</a> that we
+recommend.</strong></p>
+
+<div class="emph-box">
+<p>Before addressing the subject in this section, we would like to
+remind our readers that the word “free” in “free
+software” <strong>does
+not refer to price</strong> but to <strong>liberty</strong>. Free
+software is software that grants you <strong>freedom</strong>, namely
+the freedom to run, copy, distribute, study, change and improve the
+software. To learn more, see the <a href="/philosophy/free-sw.html">
+free software definition</a>.</p>
+</div>
+
+
+<h3>What you will find in this section</h3>
+
+<p>This page does not constitute an exhaustive listing of available
+educational free programs. Our aim is to present some examples so as to
+illustrate how educational institutions can put into practice and
+effectively apply the freedoms that free software grants them. For each
+program described, we will show how those freedoms were actually
+applied.</p>
+
+<p>The following are the examples that we present:</p>
+
+<!-- begin adding programs in alphabetical order -->
+
+<p>
+<a href="/education/edu-software-gcompris.html">GCompris</a> |
+<a href="/education/edu-software-gimp.html">GIMP</a> |
+<a href="/education/edu-software-tuxpaint.html">Tux Paint</a>
+</p>
+
+<!-- end adding programs -->
+
+<p>Some of the programs presented here, like GCompris, are part of the
+GNU Project. This means that developers of these programs agree to pay
+attention to making the program work well with the rest of the
+GNU System. A GNU program uses the latest version of the license that
+the GNU Project recommends in order to protect the users' fundamental
+freedoms. A GNU program does not recommend the use of any nonfree
+program, and it does not refer the user to any nonfree documentation
+for free software, as defined in our campaign for
+<a href="/philosophy/free-doc.html">free documentation</a>.</p>
+
+<p>People who wish to migrate to free software or are looking for a free
+libre program to accomplish a particular task, should refer to the
+<a href="http://directory.fsf.org";>Free Software Directory</a>, which
+consists of a catalog of more than 6,000 free programs that run on
+<a href="/distros/free-distros.html">free operating
+systems</a>. In particular, the
+<a href="http://directory.fsf.org/category/educ/";>Education</a> section
+of the Directory lists programs inherent to different levels of
+education, from pre-elementary school to highly specialized levels,
+including university and research.</p>
+
+<p>If you know of a free software program that is being used by an
+educational institution for specific purposes, or has been modified or
+otherwise adapted by its users to meet their own educational needs,
+please let us know by sending an email to
+<a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.</p>
+
+<div class="edu-note"><p>
+We are looking for free educational games, or information about free games
+that can be used for educational purposes. Contact
+<a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.
+</p></div>
+
+
+</div><!-- for id="content", starts in the include above -->
+
+<!--#include virtual="/server/footer.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Please send general FSF & GNU inquiries to
+<a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.
+There are also <a href="/contact/">other ways to contact</a>
+the FSF. Broken links and other corrections or suggestions can be sent
+to <a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.</p>
+
+<p><!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Please see the <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+README</a> for information on coordinating and submitting translations
+of this article.</p>
+</div>
+
+<p>Copyright © 2011, 2012, 2016, 2017, 2019 Free Software Foundation,
Inc.</p>
+
+<p>This page is licensed under a <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative
+Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.html" -->
+
+<p class="unprintable">Updated:
+<!-- timestamp start -->
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+</body>
+</html>
Index: philosophy/javascript-trap.tr.html
===================================================================
RCS file: philosophy/javascript-trap.tr.html
diff -N philosophy/javascript-trap.tr.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ philosophy/javascript-trap.tr.html 20 Dec 2019 18:30:36 -0000 1.1
@@ -0,0 +1,332 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/javascript-trap.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.tr.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.87 -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>JavaScript TuzaÄı</title>
+
+<!--#include virtual="/philosophy/po/javascript-trap.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" -->
+<h2>JavaScript TuzaÄı</h2>
+
+<p>yazan <a href="http://www.stallman.org/";>Richard Stallman</a></p>
+
+<p><strong>Bilgisayarınızda web tarayıcınız aracılıÄıyla her gün
farkında
+olmadan özgür olmayan programlar çalıÅtırıyor
olabilirsiniz.</strong></p>
+
+<!-- any links that used to point to the appendices should point to
+ free-your-javascript.html instead. -->
+<blockquote>
+<p>Web yöneticileri: Bir web sitesindeki JavaScript programlarının
lisansını
+belirtmenin <a href="/software/librejs/free-your-javascript.html">birkaç
+yolu</a> vardır.</p>
+</blockquote>
+
+<p>Ãzgür yazılım topluluÄunda <a
+href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">özgür olmayan
+herhangi bir programın kullanıcısına</a> kötü davrandıÄı fikri
tanıdık
+geliyor. Bazılarımız bilgisayarlarımızdaki tüm özel mülk yazılımları
+reddederek özgürlüÄümüzü savunuyoruz. DiÄerleri özgür olmama durumunu
+programa karÅı bir darbe olarak kabul eder.</p>
+
+<p>Pek çok kullanıcı, bu sorunun tarayıcıların kurmayı önerdiÄi
eklentiler için
+geçerli olduÄunun farkındadır, çünkü bu eklentiler özgür olabilirler
de
+olmayabilir de. Ancak tarayıcılar; size sormadıkları, hatta size hiç söz
+etmedikleri baÅka özgür olmayan programları da çalıÅtırırlar, web
+sayfalarının doÄrudan veya baÄlantı olarak içerdiÄi programlar. Bu
+programlar çoÄunlukla JavaScript ile yazılmıŠolsa da, diÄer diller de
+kullanılabilir.</p>
+
+<p>JavaScript (resmî olarak ECMAScript olarak adlandırılır ancak bu adı
+kullanan azdır); bir zamanlar web sayfalarındaki sevimli ama önemsiz gezinme
+ve görüntüleme özellikleri gibi küçük süsler için kullanılırdı.
Bunları
+gerçek yazılım olarak deÄil, yalnızca HTML dilinin uzantıları olarak
kabul
+etmek ve konuyu takmamak makbuldu.</p>
+
+<p>Bazı siteler hâlâ bu Åekilde JavaScript kullansa da, çoÄunluÄu daha
büyük
+iÅler yapan büyük programlar için kullanıyor. ÃrneÄin; Google
Dokümanlar
+tarayıcınıza Obfuscript diyebileceÄimiz sıkıÅtırılmıŠbir biçimde
yarım
+megabaytlık bir JavaScript programı kurmaya çalıÅır. Bu
sıkıÅtırılmıŠbiçim,
+kaynak kodundan, kodu okunabilir hâle getiren ek boÅlukları ve
anlaÅılabilir
+hâle getiren açıklayıcı yorumları silerek ve koddaki her anlamlı ismi
keyfi
+bir kısa adla deÄiÅtirerek yapılır, böylece sonuçta ne anlama geldiÄini
+anlayamayız.</p>
+
+<p><a href="/philosophy/free-sw.html">Ãzgür yazılımın</a> anlamının bir
+parçası, kullanıcıların programın kaynak koduna (planına)
+eriÅebilmeleridir. Bir programın kaynak kodu; yardımcı aralıklar,
açıklayıcı
+yorumlar ve anlamlı adlar dahil olmak üzere programcıların deÄiÅtirmesi
için
+tercih edilen biçim anlamına gelir. SıkıÅtırılmıŠkod; kaynak kodu
yerine
+sahte, iÅe yaramaz bir alternatiftir; bu programların gerçek kaynak kodu
+kullanıcılar tarafından kullanılamaz, bu yüzden kullanıcılar bunu
anlayamaz;
+bu nedenle programlar özgür deÄildir.</p>
+
+<p>Ãzgür olmamaya ek olarak bu programların birçoÄu <em>kötü amaçlı
+yazılımdır</em> çünkü <a
+href="http://github.com/w3c/fingerprinting-guidance/issues/8";>kullanıcıyı
+gizlice gözetlerler</a>. Daha da kötüsü, bazı siteler, <a
+href="https://freedom-to-tinker.com/2017/11/15/no-boundaries-exfiltration-of-personal-data-by-session-replay-scripts/";>sayfaya
+bakan kullanıcının eylemlerini</a> kaydeden hizmetleri
+kullanırlar. Hizmetler, söylendiÄine göre, web sitesinin almaması gereken
+bazı hassas verileri hariç tutmak için kayıtları “yeniden
+düzenliyor”. Ancak bu güvenilir bir Åekilde çalıÅsa bile bu
+hizmetlerin tüm amacı web sitesine aslında eriÅmemesi gereken kiÅisel
+veriler vermektir.</p>
+
+<p>Tarayıcılar normalde JavaScript programlarını ne zaman yüklediklerini
size
+söylemez. Bazı tarayıcılarda JavaScript'i tamamen devre dıÅı
bırakmanın bir
+yolu vardır ancak bu sorunun farkında olsanız bile anlaÅılması zor olan
+özgür olmayan programları tanımlamanız ve engellemeniz büyük zorluklar
+doÄuracaktır. Bununla birlikte özgür yazılım topluluÄunda bile çoÄu
+kullanıcı bu sorunun farkında deÄildir; tarayıcıların sessizliÄi onu
gizleme
+eÄilimindedir.</p>
+
+<p>Kaynak kodunu özgür bir yazılım lisansı altında daÄıtarak bir
JavaScript
+programını özgür yazılım olarak yayımlamak mümkündür. Program kendi
kendine
+yetiyorsa, eÄer iÅleyiÅi ve amacı içeri girdiÄi sayfadan baÄımsızsa,
bu iyi;
+makinenizdeki bir dosyaya kopyalayabilir, deÄiÅtirebilir ve çalıÅtırmak
için
+bir tarayıcıyla bu dosyayı ziyaret edebilirsiniz. Ancak bu alıÅılmadık
bir
+durum.</p>
+
+<p>Genelde JavaScript programlarının belirli bir sayfa veya siteyle
çalıÅması
+amaçlanmıÅtır ve sayfa veya site bunların çalıÅmasına baÄlıdır.
Ardından
+baÅka bir problem ortaya çıkıyor: Programın kaynaÄı mevcut olsa bile
+tarayıcılar bu sayfayı veya siteyi ziyaret ederken deÄiÅtirilmiÅ
+versiyonunuzu orijinal yerine çalıÅtırmak için bir yol sunmuyor. Prensipte
+üstesinden gelmek çok zor olmasa da etki tivoizasyon ile
+karÅılaÅtırılabilir.</p>
+
+<p>JavaScript, web sitelerinin kullanıcıya gönderilen programlar için
+kullandıÄı tek dil deÄildir. Flash, JavaScript'in geniÅletilmiÅ bir
varyantı
+aracılıÄıyla programlamayı destekler; yeterince eksiksiz bir özgür Flash
+oynatıcımız olsa bile, özgür olmayan Flash programları ile ilgilenmemiz
+gerekiyor. Silverlight'in Flash'a benzer bir sorun yaratması muhtemel
+görünüyor, belki de daha da kötüsü, çünkü Microsoft bunu özgür
olmayan kod
+çözücüler için bir platform olarak kullanıyor. Silverlight için özgür
bir
+alternatif, normalde özgür alternatif kod çözücüleriyle birlikte
gelmediÄi
+sürece, özgür dünyanın iÅine yaramaz.</p>
+
+<p>Java uygulamacıkları da tarayıcıda çalıÅır ve benzer sorunları
ortaya
+çıkarır. Genel olarak herhangi bir uygulamacık sistemi bu tür bir sorun
+taÅır. Bir uygulamacık için özgür bir yürütme ortamına sahip olmanın
bize
+yararı ancak sorunla karÅılaÅtırmak olur.</p>
+
+<p>Salt HTML ve CSS ile programlama teorik olarak mümkün olsa da, uygulamada
bu
+yetenek sınırlıdır ve sakıncalıdır; sadece bir Åeyi yapmak için
etkileyici
+bir hack. Bu tür programlar özgür olmalı, fakat CSS 2019 itibareiyle
+kullanıcıların özgürlüÄü için ciddi bir sorun deÄil.</p>
+
+<p>Web sitelerinin yalnızca özgür olan (bazıları "açık"
olduÄunu
+söylüyor), yani belgelendirmeleri yayınlanan ve gerçekleÅtirimlerinin
özgür
+olduÄu biçimleri ve protokolleri aracılıÄıyla iletiÅim kurmasını
isteyen
+güçlü bir hareket geliÅti. Ancak web sayfalarındaki JavaScript
+programlarının varlıÄı bu ölçütü yetersiz kılmaktadır. JavaScript
dilinin
+kendisi bir biçim olarak özgürdür ve bir web sitesinde JavaScript
kullanımı
+mutlaka kötü olmak zorunda deÄildir. Ancak, yukarıda gördüÄümüz gibi,
+JavaScript programı özgür deÄilse, kötü de olabilir. Site kullanıcıya
bir
+program gönderdiÄinde programın belgelenmiÅ ve engelsiz bir dilde
yazılması
+yeterli deÄildir; yazılan bu program da özgür olmalı. “Kullanıcıya
+yalnızca özgür programları ileten” etik bir web sitesi için
ölçütün
+bir parçası haline gelmelidir.</p>
+
+<p>Ãzgür olmayan programların sessizce yüklenmesi ve çalıÅtırılması,
"web
+uygulamalarının" ortaya çıkardıÄı çeÅitli sorunlardan sadece
+biridir. "Web uygulaması" terimi, kullanıcılara sunulan yazılım
+ile sunucu üzerinde çalıÅan yazılımlar arasındaki temel ayrımı göz
ardı
+etmek için tasarlanmıÅtır. Tarayıcıda çalıÅan özelleÅmiÅ bir
istemci
+programı kastediliyor olabilir; özelleÅmiÅ sunucu yazılımı kastediliyor
+olabilir; özelleÅmiÅ sunucu yazılımı ile birlikte çalıÅan
özelleÅmiÅ bir
+istemci programı kastediliyor olabilir. İstemci ve sunucu tarafları; farklı
+bir etik sorun ortaya çıkarmaktadır, sıkı bir Åekilde entegre olmuÅ
olsalar
+bile tartıÅmasız tek bir programın bölümlerini oluÅtururlar. Bu makale
+yalnızca istemci tarafındaki yazılım sorununu ele almaktadır. Sunucu
+sorununu ayrıca ele alıyoruz.</p>
+
+<p>Pratik açıdan web sitelerinde anlaÅılması zor olan özgür olmayan
JavaScript
+programları sorununu nasıl çözebiliriz? Ä°lk adım, onu çalıÅtırmaktan
+kaçınmaktır.</p>
+
+<p>"AnlaÅılması zor olan" derken neyi kastediyoruz? Bu bir seviye
+meselesidir, bu yüzden doÄru bir cevap bulmak yerine iyi sonuçlar veren
+basit bir ölçüt tasarlama meselesidir.</p>
+<p>
+Åu anki ölçütümüz, aÅaÄıdaki koÅullardan herhangi birini içeren bir
+JavaScript programını anlaÅılması zor bir program olarak
deÄerlendirmektir:</p>
+
+<ul>
+ <li>harici bir komut dosyası olarak adlandırılır (baÅka bir
sayfadan).</li>
+
+ <li>50'den fazla eleman uzunluÄunda bir dizi tanımlar.</li>
+
+ <li>ilkel bir tipten baÅka bir Åey çaÄıran adlandırılmıŠbir
varlık (fonksiyon
+veya metot) tanımlar.</li>
+
+ <li>üçten fazla koÅullu yapı ve döngü yapısı içeren
adlandırılmıŠbir varlık
+tanımlar.</li>
+
+ <li>adlandırılmıŠtanımların dıÅındaki kod; sayfada daha fazla
tanımlanan
+ilkellerden ve fonksiyonlardan baÅka bir Åey çaÄırır.</li>
+
+ <li>adlandırılmıŠtanımların dıÅındaki kod; toplamda üçten fazla
koÅullu yapı ve
+döngü yapısı içerir.</li>
+
+ <li><b>eval</b> kullanır.</li>
+
+ <li>Ajax çaÄrıları yapar.</li>
+
+ <li><b><em>nesne</em>[<em>özellik</em>]</b> gibi, dinamik nesne özelliÄi
eriÅimi
+için köÅeli parantez gösterimini kullanır.</li>
+
+ <li>DOM'u deÄiÅtirir.</li>
+
+ <li>programı yorumlamadan analiz etmesi zor olan ya da bu tür yapıları
kullanan
+betiklerle yüklü dinamik JavaScript yapılarını kullanır. Ãzellikle, bir
+karakter dizisinden baÅka bir yapıyı belirli metotlarla kullanma
+(<b>Obj.write</b>, <b>Obj.createElement</b> ve diÄerleri).</li>
+</ul>
+
+<p>JavaScript kodunun özgür olup olmadıÄını nasıl anlarız? <a
+href="/licenses/javascript-labels.html">Ayrı bir makalede</a> bir web
+sayfasındaki anlaÅılması zor olan bir JavaScript programının kaynak
kodunun
+bulunduÄu URL'yi ve biçimlendirilmiÅ yorumları kullanarak lisansını
+belirtebileceÄi bir yöntem öneriyoruz.</p>
+
+<p>Son olarak web sayfalarındaki anlaÅılması zor olan özgür olmayan
+JavaScript'i tespit etmek ve engellemek için özgür tarayıcıları
+deÄiÅtirmemiz gerekiyor. <a href="/software/librejs/">LibreJS</a> programı;
+ziyaret ettiÄiniz sayfalarda özgür olmayan, anlaÅılması zor olan bir
+JavaScript'i tespit eder ve engeller. LibreJS, IceCat'a dâhil edilmiÅtir ve
+Firefox için bir eklenti olarak mevcuttur.</p>
+
+<p>Tarayıcı kullanıcılarının ayrıca belirli bir sayfada JavaScript
+<em>yerine</em> kullanılacak JavaScript kodunu belirtmek için uygun bir
+vasıtaya ihtiyacı vardır. (Belirtilen kod, bu sayfadaki özgür JavaScript
+programının tamamen deÄiÅtirilmesi veya deÄiÅtirilmiÅ bir sürümü
olabilir.)
+Greasemonkey, bunu yapmaya en yakın eklentidir, ancak tam olarak bunu
+yapamaz, çünkü bu program çalıÅtırılmadan önce bir sayfadaki
JavaScript
+kodunu deÄiÅtirmeyi garanti etmez. Yerel bir vekil sunucu kullanmak iÅe
+yarar ancak bu da gerçek bir çözüm olmak için çok zahmetli. Güvenilir ve
+uygun bir çözüm ve deÄiÅiklikleri paylaÅmak için siteler oluÅturmak
+gerekir. GNU Projesi sadece özgür deÄiÅikliklere adanmıŠsiteleri
önermek
+ister.</p>
+
+<p>Bu özellikler, bir web sayfasına dâhil olan bir JavaScript programının
+gerçek ve pratik anlamda özgür olmasını mümkün kılacaktır. JavaScript
artık
+özgürlüÄümüz için belirgin bir engel teÅkil etmeyecek, Åimdi C ve
Java'nın
+olduÄundan daha fazla deÄil en azından. Kurulum için teklif edilen özgür
+olmayan paketleri reddettiÄimiz gibi, özgür olmayan, anlaÅılması zor olan
+JavaScript programlarını reddebilecek ve hatta deÄiÅtirebileceÄiz.
Böylece
+web sitelerinin Javascript'lerini özgürleÅtirme kampanyamız da
baÅlayabilir.</p>
+
+<p>Bu arada özgür olmayan bir JavaScript programını çalıÅtırmanın
kabul
+edilebilir olduÄu bir durum var: Web sitesi operatörlerine sitedeki
+JavaScript kodunu özgürleÅtirmeleri veya kaldırmaları gerektiÄini
söyleyen
+bir Åikayet göndermek. Lütfen bunu yapmak için geçici olarak JavaScript'i
+etkinleÅtirmekten çekinmeyin, ancak elbette daha sonra tekrar devre dıÅı
+bırakmayı unutmayın.</p>
+
+<!-- any links that used to point to the appendices should point to
+ free-your-javascript.html instead. -->
+<blockquote>
+<p>Web yöneticileri: Bir web sitesindeki JavaScript programlarının
lisansını
+belirtmenin <a href="/software/librejs/free-your-javascript.html">birkaç
+yolu</a> vardır.</p>
+</blockquote>
+
+<p><strong>TeÅekkürler:</strong> <a href="/people/people.html#mattlee">Matt
+Lee</a> ve <a href="http://ejohn.org";>John Resig</a>'e önerdiÄimiz
ölçütleri
+tanımlamamıza yardım ettikleri için ve sorunu dikkatime sunduÄu için
David
+Parunakian'a teÅekkür ediyorum.</p>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine iletin. FSF
ile
+iletiÅim kurmanın <a href="/contact/">baÅka yolları</a> da vardır. Lütfen
+çalıÅmayan baÄlantıları ve baÅka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine
+gönderin.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Ãevirilerimizde bulmuÅ olabileceÄiniz hataları, aklınızdaki soru ve
+önerilerinizi lütfen <a
+href="mailto:address@hidden";>bize bildirin</a>.</p><p>Bu
+yazının çeviri düzenlemesi ve sunuÅu ile ilgili bilgi için lütfen <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Ãeviriler BENÄ°OKU</a>
+sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diÄer tüm sayfaların Türkçe çevirileri
+gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliÄi yüksek bir <a
+href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a
+href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr";>çalıÅma sayfamızı</a>
+ziyaret edebilirsiniz.</p>
+</div>
+
+<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
+ files generated as part of manuals) on the GNU web server should
+ be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
+ without talking with the webmasters or licensing team first.
+ Please make sure the copyright date is consistent with the
+ document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
+ document was modified, or published.
+
+ If you wish to list earlier years, that is ok too.
+ Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
+ years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
+ year, i.e., a year in which the document was published (including
+ being publicly visible on the web or in a revision control system).
+
+ There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
+ Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
+<p>Copyright © 2009-2013, 2016, 2017, 2018, 2019 Richard Stallman</p>
+
+<p>Bu sayfa <a rel="lisans"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative Commons
+Attribution-NoDerivatives 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında
+lisanslanmıÅtır.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+<p><strong>Ãeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p>
+<ul>
+<li>The FLOSS Information <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>,
+2019</li>
+</ul></div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Son Güncelleme:
+
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>
Index: philosophy/who-does-that-server-really-serve.tr.html
===================================================================
RCS file: philosophy/who-does-that-server-really-serve.tr.html
diff -N philosophy/who-does-that-server-really-serve.tr.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ philosophy/who-does-that-server-really-serve.tr.html 20 Dec 2019
18:30:36 -0000 1.1
@@ -0,0 +1,483 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE"
value="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.tr.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.86 -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>Bu Sunucu Gerçekte Kime Hizmet Ediyor? - GNU Projesi - Ãzgür
Yazılım Vakfı</title>
+
+<!--#include
virtual="/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" -->
+<h2>Bu sunucu gerçekte kime hizmet ediyor?</h2>
+
+<p>yazan <strong>Richard Stallman</strong></p>
+
+<blockquote><p>(İlk sürüm <a
+href="http://www.bostonreview.net/richard-stallman-free-software-DRM";>Boston
+Review</a>'de yayımlandı.)</p></blockquote>
+
+<p><strong>Ä°nternet'te, özel mülk yazılım, özgürlüÄünüzü
kaybetmenin tek yolu
+deÄildir. Yazılım Yerine Hizmet veya SaaSS, bir baÅkasına biliÅiminiz
+üzerinde yetki vermenin bir baÅka yoludur.</strong></p>
+
+<p>Temel nokta Åudur: Bir baÅkasının yazdıÄı bir program üzerinde
(eÄer
+özgürse) denetim sahibi olabilirsiniz, fakat baÅka birinin
çalıÅtırdıÄı bir
+hizmet üzerinde hiçbir zaman denetim sahibi olamazsınız, bu nedenle asla
+temelde bir programın yapabileceÄi bir hizmeti kullanmayın.</p>
+
+
+<p>SaaSS, bir programın kopyanızı çalıÅtırmak için baÅkası
tarafından uygulanan
+bir hizmeti kullanmak anlamına gelir. Terim bize ait; makaleler ve reklamlar
+bu terimi kullanmaz ve bir hizmetin SaaSS olup olmadıÄını size
+söylemez. Bunun yerine bazıları kötü eÄilimli, bazıları iyi baÅka
+uygulamalarla birlikte SaaSSâyi bir öbek haline getiren, muÄlak ve dikkat
+daÄıtıcı bir terim olan “bulut”u kullanacaklardır. Bu
sayfadaki
+açıklama ve örneklerle bir hizmetin SaaSS olup olmadıÄını
anlayabilirsiniz.</p>
+
+<h3>Arka Plan: Ãzel Mülk Yazılım, ÃzgürlüÄünüzü Nasıl Elinizden
Alır?</h3>
+
+<p>Dijital teknoloji size özgürlük verebilir; aynı zamanda
özgürlüÄünüzü
+elinizden alabilir. BiliÅimimiz üzerindeki denetimimize karÅı ilk tehdit
+özel mülk yazılımdan geldi: Sahipleri (Apple veya Microsoft gibi bir
Åirket)
+denetlediÄi için kullanıcıların denetleyemediÄi yazılımlar. Sahipler;
casus
+yazılım, arka kapılar ve <a href="http://DefectiveByDesign.org";>Dijital
+Kısıtlamalar Yönetimi (Digital Restrictions Management [DRM])</a>
+(propagandalarında “Dijital Haklar Yönetimi [Digital Rights
+Management]” olarak söz edilir) gibi kötü niyetli özellikleri
+ekleyerek bu haksız güçten yararlanırlar.</p>
+
+<p>Bu soruna sunduÄumuz çözüm; özgür yazılım geliÅtirmek ve özel
mülk yazılımı
+reddetmektir. Ãzgür yazılım, bir kullanıcı olarak, dört temel
özgürlüÄe
+sahip olduÄunuz anlamına gelir: (0) Programı istediÄiniz gibi
+çalıÅtırmak, (1) kaynak kodunu incelemek ve istediÄiniz Åekilde
+deÄiÅtirmek, (2) eksiksiz kopyalarını yeniden daÄıtmak ve
+(3) deÄiÅtirilmiÅ sürümlerin kopyalarını yeniden daÄıtmak. (<a
+href="/philosophy/free-sw.html">Ãzgür yazılım tanımına</a>
bakınız.)</p>
+
+<p>Ãzgür yazılımla, biz kullanıcılar, biliÅimimizin denetimini geri
+alırız. Ãzel mülk yazılım hâlâ var ancak onları hayatımızın
dıÅında
+tutabiliriz ve çoÄumuz bunu zaten yapıyor. Bununla birlikte artık
+biliÅimimizin denetiminden vazgeçmenin baÅka cazip bir yolu var: Yazılım
+yerine Hizmet (Service as a Software Substitute [SaaSS]). ÃzgürlüÄümüz
+uÄruna bunu da reddetmeliyiz.</p>
+
+<h3>Yazılım Yerine Hizmet, ÃzgürlüÄünüzü Nasıl Elinizden Alır?</h3>
+
+<p>Yazılım yerine Hizmet (SaaSS); bir hizmetin, bir programın kopyasını
+çalıÅtırmak için onun yerine kullanılması anlamına gelir. Somut olarak
+birisinin belirli biliÅim iÅlemlerini yapan bir aÄ sunucusu oluÅturduÄu
+(örneÄin; bir fotoÄrafı deÄiÅtirmek, metni baÅka bir dile çevirmek
vb.),
+sonra da kullanıcıları bu sunucu üzerinden biliÅim yapmaya davet ettiÄi
+anlamına gelir. Sunucunun bir kullanıcısı verilerini sunucuya gönderir, bu
+sayede saÄlanan veriler üzerinde <em>kendi biliÅimini</em> yapar ve
sonuçlar
+kendisine geri gönderilir veya doÄrudan onun adına hareket eder.</p>
+
+<p>BiliÅim <em>kendisinindir</em>, çünkü, varsayımsal olarak, temelde
kendi
+bilgisayarında bir program çalıÅtırarak (bu programın kendisinde o anda
+mevcut olup olmadıÄına bakılmaksızın) da yapabilir. Bu varsayımın
böyle
+olmadıÄı durumlarda SaaSS deÄildir.</p>
+
+<p>Bu sunucular, kullanıcıların sahip oldukları yazılımlardan çok daha
+kaçınılmaz biçimde denetimi ele alıyorlar. Ãzel mülk yazılımla
kullanıcılar
+genellikle kaynak kodunu deÄil, yürütülebilir bir dosya alırlar. Bu;
+çalıÅmakta olan kodu incelemeyi zorlaÅtırır, bu nedenle programın
gerçekte
+ne yaptıÄını belirlemek ve deÄiÅtirmek zordur.</p>
+
+<p>SaaSS ile kullanıcılar biliÅimlerini yapan yürütülebilir bir dosyaya
bile
+sahip deÄillerdir: kullanıcıların göremediÄi veya dokunamadıÄı baÅka
birinin
+sunucusundadır. Bu nedenle gerçekte ne yaptıÄını saptamaları
imkânsızdır ve
+onu deÄiÅtirmek de imkânsızdır.</p>
+
+<p>Ayrıca SaaSS otomatik olarak belirli özel mülk yazılımların kötü
niyetli
+özelliklerine eÅ deÄer sonuçlara yol açar.</p>
+
+<p> ÃrneÄin; bazı özel mülk programlar casus yazılımdır: Program,
kullanıcıların
+biliÅim etkinlikleri hakkında veri gönderir. Microsoft Windows,
+kullanıcıların etkinlikleriyle ilgili bilgileri Microsoft'a
+gönderir. Windows Media Player, her kullanıcının izlediklerini veya
+dinlediklerini bildirir. Amazon Kindle; kullanıcının hangi kitaplarda, hangi
+sayfalara baktıÄını ve ne zaman olduÄunu bildirir. Angry Birds
kullanıcının
+coÄrafi konum geçmiÅini bildirir.</p>
+
+<p>Ãzel mülk yazılımların aksine SaaSS, kullanıcının verilerini elde
etmek için
+gizli kod gerektirmez. Bunun yerine kullanıcıların kullanabilmeleri için
+verilerini sunucuya göndermeleri gerekir. Bu, casus yazılımlarla aynı
etkiye
+sahiptir: Sunucu operatörü verileri alır—SaaSS'nin doÄası gereÄi
hiç
+bir özel çaba göstermeden. ÃrneÄin, kızının herhangi bir
fotoÄrafını hiç
+yayımlamayı düÅünmeyen Amy Webb, fotoÄraflarını düzenlemek için SaaSS
+(Instagram) kullanarak hata yaptı. Sonunda <a
+href="http://www.slate.com/articles/technology/data_mine_1/2013/09/privacy_facebook_kids_don_t_post_photos_of_your_kids_on_social_media.html";>oradan
+sızdılar</a>.
+</p>
+
+<p>Teorik olarak benzer biçimli Åifreleme (homomorphic encryption), bir gün
+gelecekteki SaaSS hizmetlerinin kullanıcıların gönderdiÄi verilerin bir
+kısmını anlayamayacak Åekilde yapılandırılabileceÄi noktaya gelebilir.
Bu
+tür hizmetler, kullanıcıların merakla gözetlenmemesi için
+<em>kurulabilir</em>; bu, onların gizlice gözetlemeyeceÄi anlamına
gelmez.</p>
+
+<p>Bazı özel mülk iÅletim sistemlerinde, bazı kiÅilerin yazılım
+deÄiÅikliklerini uzaktan yüklemesine izin veren evrensel bir arka kapı
+bulunur. ÃrneÄin; Windows, Microsoft'un makinedeki herhangi bir yazılımı
+zorla deÄiÅtirebileceÄi evrensel bir arka kapıya sahiptir. Neredeyse tüm
+taÅınabilir telefonlarda da var. Bazı sahipli uygulamaların evrensel arka
+kapıları da vardır; mesela GNU/Linux için Steam istemcisi, geliÅtiricinin
+deÄiÅtirilmiÅ sürümleri uzaktan yüklemesine izin verir.</p>
+
+<p>SaaSS ile sunucu operatörü, sunucuda kullanılan yazılımı
+deÄiÅtirebilir. Onun bilgisayarı olduÄu için bunu yapabilmelidir; ancak
+sonuç, evrensel bir arka kapıya sahip özel mülk bir uygulama programı
+kullanmakla aynıdır: Birisi, kullanıcının biliÅiminin nasıl
yapıldıÄına dair
+sessizce deÄiÅiklikler dayatma gücüne sahiptir.</p>
+
+<p>Dolayısıyla SaaSS, özel mülk yazılımın casus yazılım ve evrensel
bir arka
+kapı ile çalıÅmasına eÅ deÄerdir. Sunucu operatörüne kullanıcının
haksız bir
+yetki vermesini saÄlar ve bu yetki karÅı koymamız gereken bir Åeydir.</p>
+
+<h3>SaaSS ve SaaS</h3>
+
+<p>BaÅlangıçta bu sorunlu uygulamaya Hizmet Olarak Yazılım anlamına
gelen SaaS
+adını verdik. Bu, kullanıcılara kopyalarını sunmak yerine bir sunucuda
+yazılım oluÅturmak için yaygın olarak kullanılan bir terimdi ve bu
sorunun
+ortaya çıktıÄı durumları tam olarak tanımladıÄını düÅündük.</p>
+
+<p>Daha sonra SaaS teriminin bazen iletiÅim hizmetleri, bu sorunun
+uygulanamadıÄı etkinlikler, için kullanıldıÄının farkına vardık.
Buna ek
+olarak “Hizmet Olarak Yazılım” terimi, uygulamanın
+<em>neden</em> kötü olduÄunu açıklamıyor. Bu yüzden kötü uygulamayı
daha net
+bir Åekilde tanımlayan ve bu konuda neyin kötü olduÄunu söyleyen
+“Yazılım Yerine Hizmet” terimini kullandık.</p>
+
+<h3>SaaSS Sorununu Ãzel Mülk Yazılım Sorunundan Ayırt Etmek</h3>
+
+<p>SaaSS ve özel yazılımlar benzer zararlı sonuçlara yol açar ancak
yöntemleri
+farklıdır. Ãzel mülk bir yazılımda yöntem; deÄiÅtirilmesi zor ve/veya
yasa
+dıÅı olan bir kopyaya sahip olmanız ve kullanmanızdır. SaaSS ile yöntem,
+biliÅiminizi yapan kopyaya sahip olmamanızdır.</p>
+
+<p>Bu iki mesele çoÄu zaman karıÅıktır ve bunun böyle olması Åans
ederi
+deÄil. Web geliÅtiricileri; sunucu yazılımını tarayıcınızda,
makinenizde
+çalıÅan programlarla birlikte kümelemek için belirsiz “web
+uygulaması” terimini kullanır. Bazı web sayfaları sizi
+bilgilendirmeden tarayıcınıza önemsiz, hatta büyük JavaScript
programları
+yükler. <a href="/philosophy/javascript-trap.html">Bu JavaScript programları
+özgür olmadıÄında</a> diÄer tüm özgür olmayan yazılımlarla aynı
türde bir
+adaletsizliÄe neden olurlar. Bununla birlikte burada hizmetin kendisinin
+kullanılması ile ilgileniyoruz.</p>
+
+<p>Birçok özgür yazılım destekçisi, SaaSS sorununun sunucular için
özgür
+yazılım geliÅtirerek çözüleceÄini varsaymaktadır. Sunucu operatörü
hatırına
+sunucudaki programlar özgür olmalı; özel mülk olmaları durumunda
+programların geliÅtiricilerinin/sahiplerinin sunucu üzerinde bir gücü
+olur. Bu sunucu operatörüne haksızlıktır ve sunucunun kullanıcılarına
hiçbir
+Åekilde yardımı dokunmaz. Ancak sunucudaki programlar özgür olursa bile,
+<em>sunucunun kullanıcılarını</em> SaaSS'nin etkilerinden korumaz. Bu
+programlar sunucu operatörünü özgürleÅtirir, sunucunun
kullanıcılarını
+deÄil.</p>
+
+<p>Sunucu yazılımı kaynak kodunu yayımlamak topluluÄa yarar saÄlar: Uygun
+Åekilde yetenekli kullanıcıların benzer sunucuları kurmalarını, belki de
+yazılımı deÄiÅtirmelerini saÄlar. <a
+href="/licenses/license-recommendations.html">GNU Affero GPL'yi sunucularda
+sıkça kullanılan programların lisansı olarak kullanmanızı
öneririz</a>.</p>
+
+<p>Ancak bu sunuculardan hiçbiri, <em>sizin</em> sunucunuz olmadıkça
(makinenin
+mülkünüz olup olmadıÄına bakılmaksızın yazılımı denetlemeniz
anlamında),
+üzerinde yaptıÄınız biliÅim üzerinde denetiminiz yoktur.
ArkadaÅınızın
+yazılıma kendi bilgisayarınızda bakmasına izin vermiŠolmanız gibi bazı
+iÅler için arkadaÅınızın sunucusuna güvenmeniz sorun deÄildir. Bunun
dıÅında
+kalan bütün sunucular sizin için SaaSS olacaktır. SaaSS sizi daima sunucu
+operatörünün yetkisine tabi kılar ve tek çaresi <em>SaaSS
+kullanmamaktır!</em> Sizin tarafınızdan saÄlanan verilerle, kendi biliÅim
+iÅleriniz için baÅkasının sunucusunu kullanmayın.</p>
+
+<p>Bu konu; “açık” ve “özgür” arasındaki farkın
+derinliÄini göstermektedir. Açık kaynak olan kaynak kodu <a
+href="/philosophy/free-open-overlap.html">neredeyse her zaman
+özgürdür</a>. Bununla birlikte sunucu yazılımı açık kaynak ve / veya
özgür
+olan bir <a href="https://opendefinition.org/ossd/";>“açık
+yazılım” hizmeti</a> fikri, SaaSS sorununu çözemez.</p>
+
+<p>Hizmetler temelde programlardan farklıdır ve hizmetlerin ortaya
çıkardıÄı
+etik sorunlar, programların ortaya çıkardıÄı sorunlardan temel olarak
+farklıdır. KarıÅıklıÄı önlemek için <a
+href="/philosophy/network-services-arent-free-or-nonfree.html">bir hizmeti
+“özgür” veya “özel mülk” olarak tanımlamaktan
+kaçınıyoruz.</a></p>
+
+<h3>SaaSS'yi DiÄer AÄ Hizmetlerinden Ayırt Etme</h3>
+
+<p>Hangi çevrim içi hizmetler SaaSS'dir? En açık örnek, diyelim ki
Ä°ngilizce
+metni İspanyolca metne çeviren, bir çeviri hizmetidir. Sizin için bir metni
+çevirmek tamamen size ait bir biliÅimdir. Elinizde doÄru program olduÄunda,
+kendi bilgisayarınızda bu programı çalıÅtırarak bunu yapabilirdiniz.
(Etik
+olmak için bu program özgür olmalıdır.) Ãeviri hizmeti bu programın
yerine
+geçmektedir, bu nedenle bir Yazılım yerine Hizmet veya
+SaaSS'dir. BiliÅiminiz üzerindeki denetiminizi engellediÄinden size karÅı
+hatalıdır.</p>
+
+<p>Bir baÅka açık örnek, bir fotoÄrafı deÄiÅtirmek için Flickr veya
Instagram
+gibi bir hizmeti kullanmaktır. FotoÄrafları deÄiÅtirmek, insanların kendi
+bilgisayarlarında yıllarca yaptıkları bir iÅlemdir; bu iÅlemi kendi
+bilgisayarınız yerine denetlemediÄiniz bir sunucuda yapmanız,
SaaSS'dir.</p>
+
+<p>SaaSS'yi reddetmek, sizden baÅkası tarafından çalıÅtırılan herhangi
bir aÄ
+sunucusunu kullanmayı reddetmek anlamına gelmez. ÃoÄu sunucu SaaSS
deÄildir
+çünkü yaptıkları iÅler, kullanıcının kendi biliÅimi deÄil, bir tür
+iletiÅimdir.</p>
+
+<p>Ãzgün web sunucuları fikri sizin için biliÅim yapmak deÄildi,
eriÅmeniz için
+bilgi yayımlamaktı. Bugün bile çoÄu web sitesinin yaptıÄı budur ve
SaaSS
+sorunu içermezler. Ãünkü birinin yayımlanmıŠbilgilerine eriÅmek kendi
+biliÅiminiz anlamına gelmez. Ne de kendi çalıÅmalarınızı yayımlamak
için
+blog sitesi kullanmak ya da Twitter veya StatusNet gibi bir mikroblog
+hizmeti kullanmak da deÄildir. (Bu hizmetler, ayrıntılara baÄlı olarak
baÅka
+sorunlara sahip olabilir veya olmayabilir.) Aynı durum, sohbet grupları gibi
+özel olmayan diÄer iletiÅim türleri için de geçerlidir.</p>
+
+<p>Ãzünde sosyal aÄ SaaSS deÄil, bir iletiÅim ve yayın Åeklidir. Ancak
ana
+becerisi sosyal aÄ olan bir hizmette SaaSS olan özellikler veya uzantılar
+bulunabilir.</p>
+
+<p>Bir hizmet SaaSS deÄilse bu onun makbul olduÄu anlamına gelmez.
Hizmetlerle
+ilgili baÅka etik hususlar var. ÃrneÄin; Facebook, videoları özgür
olmayan
+yazılımları çalıÅtırmaya zorlayan Flash'da daÄıtır; özgür olmayan
JavaScript
+kodunu çalıÅtırmayı gerektirir; ve kullanıcılara hayatlarını
Facebook'a
+teslim etmeleri için onları cezbederken yanıltıcı bir gizlilik izlenimi
+verir. Bunlar önemli ama SaaSS sorunundan farklı hususlardır.
+</p>
+
+<p>Arama motorları gibi hizmetler; web'den veri toplar ve incelemenizi
+saÄlar. Veri derlemelerine bakmak, her zamanki anlamda kendi biliÅiminiz
+deÄildir, bu derlemeyi siz saÄlamadınız, yani web'de arama yapmak için
böyle
+bir hizmeti kullanmak SaaSS deÄildir. Ancak kendi siteniz için bir arama
+aracı kurmak için baÅkasının sunucusunu kullanmak,<em>SaaSS</em>'dir.</p>
+
+<p>Ãevrim içi satın alma SaaSS deÄildir çünkü alım sırasındaki
biliÅim sizin
+faaliyetiniz deÄildir; aksine siz ve maÄaza için ortaklaÅa yapılır.
Ãevrim
+içi alıÅveriÅlerde asıl sorun; karÅı tarafa paranızla ve diÄer
kiÅisel
+bilgilerinizle (adınızla baÅlayarak) güvenip güvenmediÄinizdir.</p>
+
+<p>Savannah ve SourceForge gibi depo siteleri doÄal olarak SaaSS deÄildir,
+çünkü bir deponun görevi kendisine verilen verileri yayımlanmasıdır.</p>
+
+<p>Ortak bir projenin sunucularını kullanmak SaaSS deÄildir, çünkü bu
Åekilde
+yaptıÄınız biliÅim size ait deÄildir. ÃrneÄin, Vikipedi'deki sayfaları
+düzenlerseniz kendi biliÅiminizi yapmazsınız; bunun yerine Vikipedi'nin
+biliÅiminde iÅ birliÄi yapmıŠolursunuz. Vikipedi kendi sunucularını
+denetler ancak kurumların yanı sıra bireyler de biliÅimlerini baÅka
birinin
+sunucusunda yaparlarsa SaaSS sorunuyla karÅılaÅırlar.</p>
+
+<p>Bazı siteler birden fazla hizmet sunar ve bu hizmetlerden biri SaaSS
deÄilse
+bile bir baÅkası SaaSS olabilir. ÃrneÄin; Facebook'un ana hizmeti sosyal
+aÄdır ve bu SaaSS deÄildir; ancak bazıları SaaSS olan üçüncü parti
+uygulamaları destekler. Flickr'in ana hizmeti, SaaSS olmayan fotoÄrafları
+daÄıtmaktır ancak SaaSS olan fotoÄrafları düzenleme özelliklerine de
+sahiptir. Aynı Åekilde Instagram'ı bir fotoÄraf göndermek için kullanmak
+SaaSS deÄil; fotoÄrafı dönüÅtürmek için kullanmak SaaSS'dir.</p>
+
+<p>Google Dokümanlar, tek bir hizmetin deÄerlendirilmesinin ne kadar
karmaÅık
+olabileceÄini gösterir. Ä°nsanları bir belgeyi düzenlemeye davet ediyor,
+açıkça yanlıŠbir Åekilde büyük özgür olmayan JavaScript programı
+çalıÅtırıyor. Ancak belgeleri standart biçimlerde yüklemek ve indirmek
için
+bir API sunuyor. Ãzgür bir yazılım düzenleyicisi bu API üzerinden
+çalıÅabilir. Bu kullanım senaryosu SaaSS deÄildir çünkü Google
Dokümanlar'ı
+yalnızca bir depo olarak kullanır. Tüm verilerinizi bir Åirkete göstermek
+kötüdür ancak bu bir SaaSS deÄil gizlilik meselesidir; verilerinize
eriÅmek
+için bir hizmete baÄlı olmak kötü olsa da, bu bir SaaSS deÄil, risk
+meselesidir. Ãte yandan belge biçimlerini birbirine dönüÅtürme hizmetini
+kullanmak SaaSS'dir çünkü bu kendi bilgisayarınızda uygun (tercihen
özgür)
+bir program çalıÅtırarak yapabileceÄiniz bir Åeydir.</p>
+
+<p>Google Dokümanlar'ı özgür bir editör ile kullanmak elbette nadirdir.
ÃoÄu
+zaman insanlar, özgür olmayan herhangi bir program gibi kötü olan özgür
+olmayan JavaScript programı aracılıÄıyla kullanırlar. Bu senaryo
SaaSS'yi de
+içerebilir; bu, JavaScript programında düzenlemenin hangi kısmının
+yapıldıÄına ve sunucuda hangi kısmın yapıldıÄına baÄlıdır. Bunu
bilmiyoruz,
+ancak SaaSS ve özel mülk yazılım kullanıcıları için benzer Åekilde
hatalı
+olduklarından dolayı, bunu bilmek çok önemli deÄil.</p>
+
+<p>BaÅka birinin deposu aracılıÄıyla yayımlamak gizlilik sorunlarını
gündeme
+getirmez ancak Google Dokümanlar aracılıÄıyla yayınlamanın özel bir
sorunu
+vardır: Google Dokümanlar belgesinin metnini bir tarayıcıda özgür olmayan
+JavaScript kodunu çalıÅtırmadan görüntülemek bile imkânsızdır. Bu
nedenle
+bir Åey yayımlamak için Google Dokümanlar'ı kullanmamalısınız, ancak
bunun
+nedeni SaaSS sorunu deÄildir.</p>
+
+<p>BT endüstrisi, kullanıcıları bu ayrımları yapmaktan caydırır. Moda
söz,
+“bulut biliÅim” bunun için var. Bu terim o kadar bulutlu ki,
+İnternet'in hemen hemen her kullanımına atıfta bulunabilir. SaaSS'nin yanı
+sıra diÄer birçok aÄ kullanım uygulamasını da içerir. Herhangi bir
baÄlamda
+“bulut” yazan bir yazar (eÄer teknik bir kiÅiyse) muhtemelen
+aklında belirli bir anlama sahiptir ancak genellikle diÄer makalelerde
+terimin baÅka özel anlamları olduÄunu açıklamaz. Bu terim, insanları
+bireysel olarak düÅünmeleri gereken uygulamalar hakkında genelleme yapmaya
+yönlendirir.</p>
+
+<p>EÄer “bulut biliÅim”in bir anlamı varsa biliÅim yapmanın
bir
+yolu deÄil, biliÅim hakkında bir düÅünme biçimidir: “Soru
+sormayın. BiliÅiminizi kimin kontrol ettiÄi veya verilerinizi kimin
+sakladıÄı konusunda endiÅelenmeyin. Hizmetinize gizlenmiÅ bir kancayı
+kontrol etmeden yutun. Tereddüt etmeden Åirketlere güvenin.” diyen bir
+vurdumduymaz yaklaÅımı. BaÅka bir deyiÅle “Budala
+olun.”. Zihindeki bir bulut, berrak düÅünmenin önünde bir
+engeldir. BiliÅim hakkında berrak bir Åekilde düÅünmek için
+“bulut” teriminden kaçınalım.</p>
+
+<h3 id="renting">Sunucu Kiralamayı SaaSS'den Ayırt Ayırt Etme</h3>
+
+<p>Yazılım yüklemesinde denetiminiz olan bir (gerçek veya sanal) sunucu
+kiralarsanız, bu SaaSS deÄildir. SaaSS'de baÅka biri sunucuda hangi
+yazılımın çalıÅtıÄına karar verir ve bu nedenle sunucunun sizin için
yaptıÄı
+biliÅimi denetler. Yazılımı sunucuya sizin kurmanız durumunda, onun sizin
+için ne yapması gerektiÄini denetlersiniz. Böylece kiralanan sunucu
+neredeyse sizin bilgisayarınızdır. Bu hususta, sizin sayılır.</p>
+
+<p>Kiralanan uzak sunucudaki <em>veriler</em>, sunucunuzu evde
bulundurmanızdan
+daha az güvenlidir ancak bu SaaSS'den farklı bir husustur.</p>
+
+<p>Bu tür sunucu kiralamaya bazen “IaaS” denir ancak bu terim
+önemli olduÄunu düÅündüÄümüz hususları önemsizleÅtiren kavramsal
bir yapıda
+yer alır.</p>
+
+<h3>SaaSS Sorunuyla BaÅa Ãıkma</h3>
+
+<p>Tüm web sitelerinin yalnızca küçük bir bölümü SaaSS yapar; çoÄu
sorunu
+ortaya çıkarmıyor. Ama sorunu ortaya çıkaranlar hakkında ne
yapmalıyız?</p>
+
+<p>Elinizdeki veriler üzerinde kendi biliÅiminizi yaptıÄınız basit durum
için
+çözüm çok basittir: Ãzgür bir yazılım uygulamasının kendi kopyasını
+kullanın. Metin düzenlemenizi GNU Emacs veya özgür bir kelime iÅlemci gibi
+özgür bir metin düzenleyicisinin kopyası ile yapın. FotoÄraf
düzenlemenizi
+GIMP gibi özgür yazılım kopyalarınızla yapın. Ãzgür bir program yoksa
ne
+olur? Ãzel mülk bir program veya SaaSS özgürlüÄünüzü elinizden alır,
bu
+yüzden bunları kullanmamalısınız. Zamanınız veya paranız ile özgür
bir
+alternatifin geliÅtirilmesine katkıda bulunabilirsiniz.</p>
+
+<p>Grup olarak diÄer bireylerle iÅ birliÄi yapmaya ne dersiniz? Bunu Åu
anda
+bir sunucu kullanmadan yapmak zor olabilir ve grubunuz kendi sunucusunu
+nasıl çalıÅtıracaÄını bilmiyor olabilir. BaÅkasının sunucusunu
+kullanıyorsanız en azından bir Åirket tarafından iÅletilen bir sunucuya
+güvenmeyin. Bir müÅteri olarak sadece bir sözleÅme ihlali tespit
+edemediÄiniz ve gerçekten dava açamadıÄınız sürece koruma saÄlanmaz ve
+Åirket muhtemelen çok çeÅitli suistimallere izin verecek Åekilde
+sözleÅmelerini yazar. Devlet, mahkeme kararıyla verilerinizi
+baÅkalarınınkiyle birlikte Åirketten isteyebilir; Obama'nın telefon
+Åirketlerine yaptıÄı gibi, Åirketin müÅterilerini yasa dıÅı yollarla
Bush'a
+baÄlayan ABD telefon Åirketleri gibi gönüllü olmadıklarını
varsayalım. Bir
+sunucu kullanmanız gerekiyorsa, operatörleri size salt ticari bir iliÅkinin
+ötesinde güven için bir temel saÄlayan bir sunucu kullanın.</p>
+
+<p>Ancak, daha uzun bir ölçekte, sunucuları kullanmak için alternatifler
+oluÅturabiliriz. ÃrneÄin; ortak çalıÅanların ÅifrelenmiÅ verileri
+paylaÅabileceÄi bir eÅler arası bir program oluÅturabiliriz. Ãzgür
yazılım
+topluluÄu, önemli “web uygulamaları” için daÄıtık eÅler
arası
+alternatifler geliÅtirmelidir. Bunları <a
+href="/licenses/why-affero-gpl.html">GNU Affero GPL</a> altında yayımlamak
+akıllıca olabilir çünkü muhtemelen baÅkaları tarafından sunucu tabanlı
+programlara dönüÅtürülmeye adaylar. <a href="/">GNU projesi</a>, bu tür
+deÄiÅiklikler üzerinde çalıÅmak için gönüllü arıyor. DiÄer özgür
yazılım
+projelerinin tasarımlarında da bu konuyu dikkate almaya davet ediyoruz.</p>
+
+<p>Bu arada bir Åirket sizi kendi biliÅim iÅlemlerinizi yapmak için
sunucusunu
+kullanmaya davet ederse kabul etmeyin; SaaSS kullanmayın. <em>Kendi</em>
+sunucularınızla kullanmadıÄınız sürece, sadece zayıf bir bilgisayar
olan
+“zayıf istemciler”i satın almayın veya kurmayın. Gerçek bir
+bilgisayar kullanın ve verilerinizi orada saklayın. ÃzgürlüÄünüz için
kendi
+biliÅim iÅlerinizi özgür bir programın size ait olan bir kopyası ile
yapın.</p>
+
+<h3>Ayrıca Bkz:</h3>
+<p><a href="/philosophy/bug-nobody-allowed-to-understand.html">Kimsenin
+Anlamasına İzin Verilmeyen Hata</a>.</p>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine iletin. FSF
ile
+iletiÅim kurmanın <a href="/contact/">baÅka yolları</a> da vardır. Lütfen
+çalıÅmayan baÄlantıları ve baÅka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a> adresine
+gönderin.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Ãevirilerimizde bulmuÅ olabileceÄiniz hataları, aklınızdaki soru ve
+önerilerinizi lütfen <a
+href="mailto:address@hidden";>bize bildirin</a>.</p><p>Bu
+yazının çeviri düzenlemesi ve sunuÅu ile ilgili bilgi için lütfen <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Ãeviriler BENÄ°OKU</a>
+sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diÄer tüm sayfaların Türkçe çevirileri
+gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliÄi yüksek bir <a
+href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a
+href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr";>çalıÅma sayfamızı</a>
+ziyaret edebilirsiniz.</p>
+</div>
+
+<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
+ files generated as part of manuals) on the GNU web server should
+ be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
+ without talking with the webmasters or licensing team first.
+ Please make sure the copyright date is consistent with the
+ document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
+ document was modified, or published.
+
+ If you wish to list earlier years, that is ok too.
+ Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
+ years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
+ year, i.e., a year in which the document was published (including
+ being publicly visible on the web or in a revision control system).
+
+ There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
+ Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
+<p>Copyright © 2010, 2013, 2015, 2016, 2018 Richard Stallman</p>
+
+<p>Bu sayfa <a rel="lisans"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative Commons
+Attribution-NoDerivatives 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında
+lisanslanmıÅtır.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+<p><strong>Ãeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p>
+<ul>
+<li>The FLOSS Information <a
+href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>,
+2019</li>
+</ul></div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Son Güncelleme:
+
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>
Index: philosophy/po/javascript-trap.tr-en.html
===================================================================
RCS file: philosophy/po/javascript-trap.tr-en.html
diff -N philosophy/po/javascript-trap.tr-en.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ philosophy/po/javascript-trap.tr-en.html 20 Dec 2019 18:30:36 -0000
1.1
@@ -0,0 +1,301 @@
+<!--#include virtual="/server/header.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.87 -->
+<title>The JavaScript Trap</title>
+<!--#include virtual="/philosophy/po/javascript-trap.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.html" -->
+
+<h2>The JavaScript Trap</h2>
+
+<p>by <a href="http://www.stallman.org/";>Richard Stallman</a></p>
+
+<p><strong>You may be running nonfree programs on your computer every
+day without realizing it—through your web browser.</strong></p>
+
+<!-- any links that used to point to the appendices should point to
+ free-your-javascript.html instead. -->
+
+<blockquote>
+<p>Webmasters: there are
+<a href="/software/librejs/free-your-javascript.html">several ways</a>
+to indicate the license of JavaScript programs in a web site.</p>
+</blockquote>
+
+<p>In the free software community, the idea that
+<a href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">
+any nonfree program mistreats its users</a> is familiar. Some of us
+defend our freedom by rejecting all proprietary software on our
+computers. Many others recognize nonfreeness as a strike against the
+program.</p>
+
+<p>Many users are aware that this issue applies to the plug-ins that
+browsers offer to install, since they can be free or nonfree. But
+browsers run other nonfree programs which they don't ask you about, or
+even tell you about—programs that web pages contain or link to.
+These programs are most often written in JavaScript, though other
+languages are also used.</p>
+
+<p>JavaScript (officially called ECMAScript, but few use that name)
+was once used for minor frills in web pages, such as cute but
+inessential navigation and display features. It was acceptable to
+consider these as mere extensions of HTML markup, rather than as true
+software, and disregard the issue.</p>
+
+<p>Some sites still use JavaScript that way, but many use it for major
+programs that do large jobs. For instance, Google Docs tries to
+install into your browser a JavaScript program which measures half a
+megabyte, in a compacted form that we could call Obfuscript. This
+compacted form is made from the source code, by deleting the extra
+spaces that make the code readable and the explanatory remarks that
+make it comprehensible, and replacing each meaningful name in the code
+with an arbitrary short name so we can't tell what it is supposed to
+mean.</p>
+
+<p>Part of the <a href="/philosophy/free-sw.html">meaning of free
+software</a> is that users have access to the program's source code
+(its plan). The source code of a program means the preferred form for
+programmers to modify—including helpful spacing, explanatory
+remarks, and meaningful names. Compacted code is a bogus, useless
+substitute for source code; the real source code of these programs is
+not available to the users, so users cannot understand it; therefore
+the programs are nonfree.</p>
+
+<p>In addition to being nonfree, many of these programs
+are <em>malware</em> because
+they <a href="http://github.com/w3c/fingerprinting-guidance/issues/8";>snoop
+on the user</a>. Even nastier, some sites use services which record
+<a
href="https://freedom-to-tinker.com/2017/11/15/no-boundaries-exfiltration-of-personal-data-by-session-replay-scripts/";>all
+the user's actions while looking at the page</a>. The services
+supposedly “redact” the recordings to exclude some
+sensitive data that the web site shouldn't get. But even if that
+works reliably, the whole purpose of these services is to give the web
+site other personal data that it shouldn't get.</p>
+
+<p>Browsers don't normally tell you when they load JavaScript
+programs. Some browsers have a way to turn off JavaScript entirely,
+but even if you're aware of this issue, it would take you considerable
+trouble to identify the nontrivial nonfree programs and block them.
+However, even in the free software community most users are not aware
+of this issue; the browsers' silence tends to conceal it.</p>
+
+<p>It is possible to release a JavaScript program as free software, by
+distributing the source code under a free software license. If the
+program is self-contained—if its functioning and purpose are
+independent of the page it came in—that is fine; you can copy it
+to a file on your machine, modify it, and visit that file with a
+browser to run it. But that is an unusual case.</p>
+
+<p>In the usual case, JavaScript programs are meant to work with a
+particular page or site, and the page or site depends on them to
+function. Then another problem arises: even if the program's source
+is available, browsers do not offer a way to run your modified version
+instead of the original when visiting that page or site. The effect
+is comparable to tivoization, although in principle not quite so hard
+to overcome.</p>
+
+<p>JavaScript is not the only language web sites use for programs sent
+to the user. Flash supports programming through an extended variant
+of JavaScript; if we ever have a sufficiently complete free Flash
+player, we will need to deal with the issue of nonfree Flash programs.
+Silverlight seems likely to create a problem similar to Flash, except
+worse, since Microsoft uses it as a platform for nonfree codecs. A
+free replacement for Silverlight does not do the job for the free
+world unless it normally comes with free replacement codecs.</p>
+
+<p>Java applets also run in the browser, and raise similar issues. In
+general, any sort of applet system poses this sort of problem. Having
+a free execution environment for an applet only brings us far enough
+to encounter the problem.</p>
+
+<p>It is theoretically possible to program in HTML and CSS, but in
+practice this capability is limited and inconvenient; merely to make
+it do something is an impressive hack. Such programs ought to be
+free, but CSS is not a serious problem for users' freedom as of
+2019.</p>
+
+<p>A strong movement has developed that calls for web sites to
+communicate only through formats and protocols that are free (some say
+"open"); that is to say, whose documentation is published and which
+anyone is free to implement. However, the presence of JavaScript programs
+in web pages makes that criterion insufficient. The JavaScript language
+itself, as a format, is free, and use of JavaScript in a web site is
+not necessarily bad. However, as we've seen above, it can be bad—if
+the JavaScript program is nonfree. When the site transmits a program
+to the user, it is
+not enough for the program to be written in a documented and
+unencumbered language; that program must be free, too. “Transmits only
free
+programs to the user” must become part of the criterion
+for an ethical web site.</p>
+
+<p>Silently loading and running nonfree programs is one among several
+issues raised by "web applications". The term "web
+application" was designed to disregard the fundamental
+distinction between software delivered to users and software running
+on a server. It can refer to a specialized client program running
+in a browser; it can refer to specialized server software; it can
+refer to a specialized client program that works hand in hand with
+specialized server software. The client and server sides raise
+different ethical issues, even if they are so closely integrated that
+they arguably form parts of a single program. This article addresses
+only the issue of the client-side software. We are addressing the
+server issue separately.</p>
+
+<p>In practical terms, how can we deal with the problem of nontrivial nonfree
+JavaScript programs in web sites? The first step is to avoid running
+it.</p>
+
+<p>What do we mean by "nontrivial"? It is a matter of
+degree, so this is a matter of designing a simple criterion that gives
+good results, rather than finding the one correct answer.</p>
+<p>
+Our current criterion is to consider a JavaScript program nontrivial
+if any of these conditions is met:</p>
+
+<ul>
+ <li>it is referred to as an external script (from another page).</li>
+
+ <li>it declares an array more than 50 elements long.</li>
+
+ <li>it defines a named entity (function or method) that calls anything other
+ than a primitive.</li>
+
+ <li>it defines a named entity with more than three conditional
+ constructs and loop construction.</li>
+
+ <li>code outside of named definitions calls anything but primitives and
+ functions defined further up in the page.</li>
+
+ <li>code outside of named definitions contains more than three
+ conditional constructs and loop construction, total.</li>
+
+ <li>it calls <b>eval</b>.</li>
+
+ <li>it does Ajax calls.</li>
+
+ <li>it uses bracket notation for dynamic object property access,
+which looks like <b><em>object</em>[<em>property</em>]</b>.</li>
+
+ <li>it alters the DOM.</li>
+
+ <li>it uses dynamic JavaScript constructs that are difficult to
+ analyze without interpreting the program, or is loaded along with
+ scripts that use such constructs. Specifically, using any other
+ construct than a string literal with certain methods
+ (<b>Obj.write</b>, <b>Obj.createElement</b>, and others).</li>
+</ul>
+
+<p>How do we tell whether the JavaScript code is free? In a <a
+href="/licenses/javascript-labels.html">separate article</a>,
+we propose a method by which a nontrivial JavaScript
+program in a web page can state the URL where its source code is
+located, and can state its license too, using stylized comments.</p>
+
+<p>Finally, we need to change free browsers to detect and block
+nontrivial nonfree JavaScript in web pages. The program
+<a href="/software/librejs/">LibreJS</a> detects nonfree,
+nontrivial JavaScript in pages you visit, and blocks it. LibreJS is
+included in IceCat, and available as an add-on for Firefox.</p>
+
+<p>Browser users also need a convenient facility to specify JavaScript
+code to use <em>instead</em> of the JavaScript in a certain page.
+(The specified code might be total replacement, or a modified version
+of the free JavaScript program in that page.) Greasemonkey comes close
+to being able to do this, but not quite, since it doesn't guarantee to
+modify the JavaScript code in a page before that program starts to
+execute. Using a local proxy works, but is too inconvenient now to be
+a real solution. We need to construct a solution that is reliable and
+convenient, as well as sites for sharing changes. The GNU Project
+would like to recommend sites which are dedicated to free changes
+only.</p>
+
+<p>These features will make it possible for a JavaScript program included
+in a web page to be free in a real and practical sense. JavaScript
+will no longer be a particular obstacle to our freedom—no more than
+C and Java are now. We will be able to reject and even replace the
+nonfree nontrivial JavaScript programs, just as we reject and replace
+nonfree packages that are offered for installation in the usual way.
+Our campaign for web sites to free their JavaScript can then begin.</p>
+
+<p>In the mean time, there's one case where it is acceptable to run a
+nonfree JavaScript program: to send a complaint to the website
+operators saying they should free or remove the JavaScript code in the
+site. Please don't hesitate to enable JavaScript temporarily to do
+that—but remember to disable it again afterwards.</p>
+
+<!-- any links that used to point to the appendices should point to
+ free-your-javascript.html instead. -->
+
+<blockquote>
+<p>Webmasters: there are
+<a href="/software/librejs/free-your-javascript.html">several ways</a>
+to indicate the license of JavaScript programs in a web site.</p>
+</blockquote>
+
+<p><strong>Acknowledgements:</strong> I thank <a
href="/people/people.html#mattlee">Matt Lee</a>
+and <a href="http://ejohn.org";>John Resig</a> for their help in
+defining our proposed criterion, and David Parunakian for
+bringing the problem to my attention.</p>
+
+</div><!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Please send general FSF & GNU inquiries to
+<a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.
+There are also <a href="/contact/">other ways to contact</a>
+the FSF. Broken links and other corrections or suggestions can be sent
+to <a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.</p>
+
+<p><!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Please see the <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+README</a> for information on coordinating and submitting translations
+of this article.</p>
+</div>
+
+<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
+ files generated as part of manuals) on the GNU web server should
+ be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
+ without talking with the webmasters or licensing team first.
+ Please make sure the copyright date is consistent with the
+ document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
+ document was modified, or published.
+
+ If you wish to list earlier years, that is ok too.
+ Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
+ years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
+ year, i.e., a year in which the document was published (including
+ being publicly visible on the web or in a revision control system).
+
+ There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
+ Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
+
+<p>Copyright © 2009-2013, 2016, 2017, 2018, 2019 Richard Stallman</p>
+
+<p>This page is licensed under a <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative
+Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.html" -->
+
+<p class="unprintable">Updated:
+<!-- timestamp start -->
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div><!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>
Index: philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.tr-en.html
===================================================================
RCS file: philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.tr-en.html
diff -N philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.tr-en.html
--- /dev/null 1 Jan 1970 00:00:00 -0000
+++ philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.tr-en.html 20 Dec 2019
18:30:36 -0000 1.1
@@ -0,0 +1,473 @@
+<!--#include virtual="/server/header.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.86 -->
+<title>Who Does That Server Really Serve?
+- GNU Project - Free Software Foundation</title>
+
+<!--#include
virtual="/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.html" -->
+
+<h2>Who does that server really serve?</h2>
+
+<p>by <strong>Richard Stallman</strong></p>
+
+<blockquote><p>(The first version was published
+in <a href="http://www.bostonreview.net/richard-stallman-free-software-DRM";>
+Boston Review</a>.)</p></blockquote>
+
+<p><strong>On the Internet, proprietary software isn't the only way to
+lose your freedom. Service as a Software Substitute, or SaaSS, is
+another way to give someone else power over your computing.</strong></p>
+
+<p>The basic point is, you can have control over a program someone else
+wrote (if it's free), but you can never have control over a service
+someone else runs, so never use a service where in principle a program
+would do.</p>
+
+
+<p>SaaSS means using a service implemented by someone else as a
+substitute for running your copy of a program. The term is ours;
+articles and ads won't use it, and they won't tell you whether a
+service is SaaSS. Instead they will probably use the vague and
+distracting term “cloud”, which lumps SaaSS together with
+various other practices, some abusive and some ok. With the
+explanation and examples in this page, you can tell whether a service
+is SaaSS.</p>
+
+<h3>Background: How Proprietary Software Takes Away Your Freedom</h3>
+
+<p>Digital technology can give you freedom; it can also take your
+freedom away. The first threat to our control over our computing came
+from <em>proprietary software</em>: software that the users cannot
+control because the owner (a company such as Apple or Microsoft)
+controls it. The owner often takes advantage of this unjust power by
+inserting malicious features such as spyware, back doors, and <a
+href="http://DefectiveByDesign.org";>Digital Restrictions Management
+(DRM)</a> (referred to as “Digital Rights Management” in
+their propaganda).</p>
+
+<p>Our solution to this problem is developing <em>free software</em>
+and rejecting proprietary software. Free software means that you, as
+a user, have four essential freedoms: (0) to run the program as
+you wish, (1) to study and change the source code so it does what
+you wish, (2) to redistribute exact copies, and (3) to
+redistribute copies of your modified versions. (See
+the <a href="/philosophy/free-sw.html">free software
+definition</a>.)</p>
+
+<p>With free software, we, the users, take back control of our
+computing. Proprietary software still exists, but we can exclude it
+from our lives and many of us have done so. However, we are now
+offered another tempting way to cede control over our computing:
+Service as a Software Substitute (SaaSS). For our freedom's sake, we
+have to reject that too.</p>
+
+<h3>How Service as a Software Substitute Takes Away Your Freedom</h3>
+
+<p>Service as a Software Substitute (SaaSS) means using a service as a
+substitute for running your copy of a program. Concretely, it means
+that someone sets up a network server that does certain computing
+tasks—for instance, modifying a photo, translating text into
+another language, etc.—then invites users to do computing via
+that server. A user of the server would send her data to the server,
+which does <em>her own computing</em> on the data thus provided, then
+sends the results back to her or acts directly on her behalf.</p>
+
+<p>The computing is <em>her own</em> because, by assumption, she
+could, in principle, have done it by running a program on her own
+computer (whether or not that program is available to her at
+present). In cases where this assumption is not so, it isn't SaaSS.</p>
+
+<p>These servers wrest control from the users even more inexorably
+than proprietary software. With proprietary software, users typically
+get an executable file but not the source code. That makes it hard to
+study the code that is running, so it's hard to determine what the
+program really does, and hard to change it.</p>
+
+<p>With SaaSS, the users do not have even the executable file that
+does their computing: it is on someone else's server, where the users
+can't see or touch it. Thus it is impossible for them to ascertain
+what it really does, and impossible to change it.</p>
+
+<p>Furthermore, SaaSS automatically leads to consequences equivalent
+to the malicious features of certain proprietary software.</p>
+
+<p> For instance, some proprietary programs are “spyware”:
+the program <a href="/philosophy/proprietary-surveillance.html">
+sends out data about users' computing activities</a>.
+Microsoft Windows sends information about users' activities to
+Microsoft. Windows Media Player reports what each user watches or
+listens to. The Amazon Kindle reports which pages of which books the
+user looks at, and when. Angry Birds reports the user's geolocation
+history.</p>
+
+<p>Unlike proprietary software, SaaSS does not require covert code to
+obtain the user's data. Instead, users must send their data to the
+server in order to use it. This has the same effect as spyware: the
+server operator gets the data—with no special effort, by the
+nature of SaaSS. Amy Webb, who intended never to post any photos of
+her daughter, made the mistake of using SaaSS (Instagram) to edit
+photos of her. Eventually
+<a
href="http://www.slate.com/articles/technology/data_mine_1/2013/09/privacy_facebook_kids_don_t_post_photos_of_your_kids_on_social_media.html";>
they
+leaked from there</a>.
+</p>
+
+<p>Theoretically, homomorphic encryption might some day advance to the
+point where future SaaSS services might be constructed to be unable to
+understand some of the data that users send them. Such
+services <em>could</em> be set up not to snoop on users; this does not
+mean they <em>will</em> do no snooping.</p>
+
+<p>Some proprietary operating systems have a universal back door,
+permitting someone to remotely install software changes. For
+instance, Windows has a universal back door with which Microsoft can
+forcibly change any software on the machine. Nearly all portable
+phones have them, too. Some proprietary applications also have
+universal back doors; for instance, the Steam client for GNU/Linux
+allows the developer to remotely install modified versions.</p>
+
+<p>With SaaSS, the server operator can change the software in use on
+the server. He ought to be able to do this, since it's his computer;
+but the result is the same as using a proprietary application program
+with a universal back door: someone has the power to silently impose
+changes in how the user's computing gets done.</p>
+
+<p>Thus, SaaSS is equivalent to running proprietary software with
+spyware and a universal back door. It gives the server operator
+unjust power over the user, and that power is something we must
+resist.</p>
+
+<h3>SaaSS and SaaS</h3>
+
+<p>Originally we referred to this problematical practice as
+“SaaS”, which stands for “Software as a
+Service”. It's a commonly used term for setting up software on a
+server rather than offering copies of it to users, and we thought it
+described precisely the cases where this problem occurs.</p>
+
+<p>Subsequently we became aware that the term SaaS is sometimes used for
+communication services—activities for which this issue is not
+applicable. In addition, the term “Software as a Service”
+doesn't explain <em>why</em> the practice is bad. So we coined the term
+“Service as a Software Substitute”, which defines the bad
+practice more clearly and says what is bad about it.</p>
+
+<h3>Untangling the SaaSS Issue from the Proprietary Software Issue</h3>
+
+<p>SaaSS and proprietary software lead to similar harmful results, but
+the mechanisms are different. With proprietary software, the
+mechanism is that you have and use a copy which is difficult and/or
+illegal to change. With SaaSS, the mechanism is that you don't have
+the copy that's doing your computing.</p>
+
+<p>These two issues are often confused, and not only by accident. Web
+developers use the vague term “web application” to lump
+the server software together with programs run on your machine in your
+browser. Some web pages install nontrivial, even large JavaScript
+programs into your browser without informing
+you. <a href="/philosophy/javascript-trap.html">When these JavaScript
+programs are nonfree</a>, they cause the same sort of injustice as any
+other nonfree software. Here, however, we are concerned with the
+issue of using the service itself.</p>
+
+<p>Many free software supporters assume that the problem of SaaSS will
+be solved by developing free software for servers. For the server
+operator's sake, the programs on the server had better be free; if
+they are proprietary, their developers/owners have power over the
+server. That's unfair to the server operator, and doesn't help the
+server's users at all. But if the programs on the server are free,
+that doesn't protect <em>the server's users</em> from the effects of
+SaaSS. These programs liberate the server operator, but not the
+server's users.</p>
+
+<p>Releasing the server software source code does benefit the
+community: it enables suitably skilled users to set up similar
+servers, perhaps changing the
+software. <a href="/licenses/license-recommendations.html"> We
+recommend using the GNU Affero GPL</a> as the license for programs
+often used on servers.</p>
+
+<p>But none of these servers would give you control over computing you
+do on it, unless it's <em>your</em> server (one whose software load
+you control, regardless of whether the machine is your property). It
+may be OK to trust your friend's server for some jobs, just as you
+might let your friend maintain the software on your own computer.
+Outside of that, all these servers would be SaaSS for you. SaaSS
+always subjects you to the power of the server operator, and the only
+remedy is, <em>Don't use SaaSS!</em> Don't use someone else's server
+to do your own computing on data provided by you.</p>
+
+<p>This issue demonstrates the depth of the difference between
+“open” and “free”. Source code that is open
+source <a href="/philosophy/free-open-overlap.html">is, nearly always,
+free</a>. However, the idea of
+an <a href="https://opendefinition.org/ossd/";>“open
+software” service</a>, meaning one whose server software is open
+source and/or free, fails to address the issue of SaaSS.</p>
+
+<p>Services are fundamentally different from programs, and the ethical
+issues that services raise are fundamentally different from the issues
+that programs raise. To avoid confusion,
+we <a href="/philosophy/network-services-arent-free-or-nonfree.html">
+avoid describing a service as “free” or
+“proprietary.”</a></p>
+
+<h3>Distinguishing SaaSS from Other Network Services</h3>
+
+<p>Which online services are SaaSS? The clearest example is a
+translation service, which translates (say) English text into Spanish
+text. Translating a text for you is computing that is purely yours.
+You could do it by running a program on your own computer, if only you
+had the right program. (To be ethical, that program should be free.)
+The translation service substitutes for that program, so it is Service
+as a Software Substitute, or SaaSS. Since it denies you control
+over your computing, it does you wrong.</p>
+
+<p>Another clear example is using a service such as Flickr or
+Instagram to modify a photo. Modifying photos is an activity that
+people have done in their own computers for decades; doing it in a
+server you don't control, rather than your own computer, is SaaSS.</p>
+
+<p>Rejecting SaaSS does not mean refusing to use any network servers
+run by anyone other than you. Most servers are not SaaSS because the
+jobs they do are some sort of communication, rather than the user's
+own computing.</p>
+
+<p>The original idea of web servers wasn't to do computing for you, it
+was to publish information for you to access. Even today this is what
+most web sites do, and it doesn't pose the SaaSS problem, because
+accessing someone's published information isn't doing your own
+computing. Neither is use of a blog site to publish your own works,
+or using a microblogging service such as Twitter or StatusNet. (These
+services may or may not have other problems, depending on details.)
+The same goes for other communication not meant to be private, such as
+chat groups.</p>
+
+<p>In its essence, social networking is a form of communication and
+publication, not SaaSS. However, a service whose main facility is
+social networking can have features or extensions which are SaaSS.</p>
+
+<p>If a service is not SaaSS, that does not mean it is OK. There are
+other ethical issues about services. For instance, Facebook
+distributes video in Flash, which pressures users to run nonfree
+software; it requires running nonfree JavaScript code; and it gives
+users a misleading impression of privacy while luring them into baring
+their lives to Facebook. Those are important issues, different from
+the SaaSS issue.
+</p>
+
+<p>Services such as search engines collect data from around the web
+and let you examine it. Looking through their collection of data
+isn't your own computing in the usual sense—you didn't provide
+that collection—so using such a service to search the web is not
+SaaSS. However, using someone else's server to implement a search
+facility for your own site <em>is</em> SaaSS.</p>
+
+<p>Purchasing online is not SaaSS, because the computing
+isn't <em>your own</em> activity; rather, it is done jointly by and
+for you and the store. The real issue in online shopping is whether
+you trust the other party with your money and other personal
+information (starting with your name).</p>
+
+<p>Repository sites such as Savannah and SourceForge are not
+inherently SaaSS, because a repository's job is publication of data
+supplied to it.</p>
+
+<p>Using a joint project's servers isn't SaaSS because the computing
+you do in this way isn't your own. For instance, if you edit pages on
+Wikipedia, you are not doing your own computing; rather, you are
+collaborating in Wikipedia's computing. Wikipedia controls its own
+servers, but organizations as well as individuals encounter the
+problem of SaaSS if they do their computing in someone else's
+server.</p>
+
+<p>Some sites offer multiple services, and if one is not SaaSS,
+another may be SaaSS. For instance, the main service of Facebook is
+social networking, and that is not SaaSS; however, it supports
+third-party applications, some of which are SaaSS. Flickr's main
+service is distributing photos, which is not SaaSS, but it also has
+features for editing photos, which is SaaSS. Likewise, using
+Instagram to post a photo is not SaaSS, but using it to transform the
+photo is SaaSS.</p>
+
+<p>Google Docs shows how complex the evaluation of a single service
+can become. It invites people to edit a document by running a
+large <a href="/philosophy/javascript-trap.html">nonfree JavaScript
+program</a>, clearly wrong. However, it offers an API for uploading
+and downloading documents in standard formats. A free software editor
+can do so through this API. This usage scenario is not SaaSS, because
+it uses Google Docs as a mere repository. Showing all your data to a
+company is bad, but that is a matter of privacy, not SaaSS; depending
+on a service for access to your data is bad, but that is a matter of
+risk, not SaaSS. On the other hand, using the service for converting
+document formats <em>is</em> SaaSS, because it's something you could
+have done by running a suitable program (free, one hopes) in your own
+computer.</p>
+
+<p>Using Google Docs through a free editor is rare, of course. Most
+often, people use it through the nonfree JavaScript program, which is
+bad like any nonfree program. This scenario might involve SaaSS, too;
+that depends on what part of the editing is done in the JavaScript
+program and what part in the server. We don't know, but since SaaSS
+and proprietary software do similar wrong to the user, it is not
+crucial to know.</p>
+
+<p>Publishing via someone else's repository does not raise privacy
+issues, but publishing through Google Docs has a special problem: it
+is impossible even to <em>view the text</em> of a Google Docs document
+in a browser without running the nonfree JavaScript code. Thus, you
+should not use Google Docs to publish anything—but the reason
+is not a matter of SaaSS.</p>
+
+<p>The IT industry discourages users from making these distinctions.
+That's what the buzzword “cloud computing” is for. This
+term is so nebulous that it could refer to almost any use of the
+Internet. It includes SaaSS as well as many other network usage
+practices. In any given context, an author who writes
+“cloud” (if a technical person) probably has a specific
+meaning in mind, but usually does not explain that in other articles
+the term has other specific meanings. The term leads people to
+generalize about practices they ought to consider individually.</p>
+
+<p>If “cloud computing” has a meaning, it is not a way of
+doing computing, but rather a way of thinking about computing: a
+devil-may-care approach which says, “Don't ask questions. Don't
+worry about who controls your computing or who holds your data. Don't
+check for a hook hidden inside our service before you swallow it.
+Trust companies without hesitation.” In other words, “Be a
+sucker.” A cloud in the mind is an obstacle to clear thinking.
+For the sake of clear thinking about computing, let's avoid the term
+“cloud.”</p>
+
+<h3 id="renting">Renting a Server Distinguished from SaaSS</h3>
+
+<p>If you rent a server (real or virtual), whose software load you
+have control over, that's not SaaSS. In SaaSS, someone else decides
+what software runs on the server and therefore controls the computing
+it does for you. In the case where you install the software on the
+server, you control what computing it does for you. Thus, the rented
+server is virtually your computer. For this issue, it counts as
+yours.</p>
+
+<p>The <em>data</em> on the rented remote server is less secure than
+if you had the server at home, but that is a separate issue from
+SaaSS.</p>
+
+<p>This kind of server rental is sometimes called “IaaS,”
+but that term fits into a conceptual structure that downplays the issues
+that we consider important.</p>
+
+<h3>Dealing with the SaaSS Problem</h3>
+
+<p>Only a small fraction of all web sites do SaaSS; most don't raise
+the issue. But what should we do about the ones that raise it?</p>
+
+<p>For the simple case, where you are doing your own computing on data
+in your own hands, the solution is simple: use your own copy of a free
+software application. Do your text editing with your copy of a free
+text editor such as GNU Emacs or a free word processor. Do your photo
+editing with your copy of free software such as GIMP. What if there
+is no free program available? A proprietary program or SaaSS would
+take away your freedom, so you shouldn't use those. You can contribute
+your time or your money to development of a free replacement.</p>
+
+<p>What about collaborating with other individuals as a group? It may
+be hard to do this at present without using a server, and your group
+may not know how to run its own server. If you use someone else's
+server, at least don't trust a server run by a company. A mere
+contract as a customer is no protection unless you could detect a
+breach and could really sue, and the company probably writes its
+contracts to permit a broad range of abuses. The state can subpoena
+your data from the company along with everyone else's, as Obama has
+done to phone companies, supposing the company doesn't volunteer them
+like the US phone companies that illegally wiretapped their customers
+for Bush. If you must use a server, use a server whose operators give
+you a basis for trust beyond a mere commercial relationship.</p>
+
+<p>However, on a longer time scale, we can create alternatives to
+using servers. For instance, we can create a peer-to-peer program
+through which collaborators can share data encrypted. The free
+software community should develop distributed peer-to-peer
+replacements for important “web applications”. It may be
+wise to release them under
+the <a href="/licenses/why-affero-gpl.html"> GNU Affero GPL</a>, since
+they are likely candidates for being converted into server-based
+programs by someone else. The <a href="/">GNU project</a> is looking
+for volunteers to work on such replacements. We also invite other
+free software projects to consider this issue in their design.</p>
+
+<p>In the meantime, if a company invites you to use its server to do
+your own computing tasks, don't yield; don't use SaaSS. Don't buy or
+install “thin clients”, which are simply computers so weak
+they make you do the real work on a server, unless you're going to use
+them with <em>your</em> server. Use a real computer and keep your
+data there. Do your own computing with your own copy of a free
+program, for your freedom's sake.</p>
+
+<h3>See also:</h3>
+<p><a href="/philosophy/bug-nobody-allowed-to-understand.html">The
+Bug Nobody is Allowed to Understand</a>.</p>
+
+</div><!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Please send general FSF & GNU inquiries to
+<a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.
+There are also <a href="/contact/">other ways to contact</a>
+the FSF. Broken links and other corrections or suggestions can be sent
+to <a href="mailto:address@hidden";><address@hidden></a>.</p>
+
+<p><!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:address@hidden";>
+ <address@hidden></a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Please see the <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+README</a> for information on coordinating and submitting translations
+of this article.</p>
+</div>
+
+<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
+ files generated as part of manuals) on the GNU web server should
+ be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
+ without talking with the webmasters or licensing team first.
+ Please make sure the copyright date is consistent with the
+ document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
+ document was modified, or published.
+
+ If you wish to list earlier years, that is ok too.
+ Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
+ years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
+ year, i.e., a year in which the document was published (including
+ being publicly visible on the web or in a revision control system).
+
+ There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
+ Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
+
+<p>Copyright © 2010, 2013, 2015, 2016, 2018 Richard Stallman</p>
+
+<p>This page is licensed under a <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/";>Creative
+Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.html" -->
+
+<p class="unprintable">Updated:
+<!-- timestamp start -->
+$Date: 2019/12/20 18:30:36 $
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div><!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>
| [Prev in Thread] |
Current Thread |
[Next in Thread] |
- www home.tr.html education/po/edu-cases-argenti...,
GNUN <=